اولین کنکور سراسری در ایران +عکس
نخستین کنکور سراسری ورودی دانشگاهها در کشور، صبح روز ۱۵ مرداد ۱۳۴۸ برگزار شد. با تأسیس وزارت علوم در سال ۱۳۴۷ مسئولان این وزارتخانه یکی از اولین اقدامات خود را برگزاری کنکور اعلام کردند و همین شد که در ۱۵ مرداد سال ۱۳۴۸ آزمونی سراسری برای ورودی همه دانشگاهها برگزار کردند.
نخستین کنکور سراسری در ایران با حضور ۴۷ هزار و ۷۰۳داوطلب برگزار شد و افراد میتوانستند از بین ۱۲دانشگاه و تنها ۳۰ رشته تحصیلی؛ مسیر آینده زندگیشان را انتخاب کنند. در آن سال سؤالات کنکور بهصورت پاسخ کوتاه بود و داوطلبان همرمان با آزمون میتوانستند ۱۰رشته دانشگاهی را از میان ۳۰ رشته کل انتخاب کنند. نکته مهم این است که در سالهای ابتدایی کنکور منابع آزمون ناشناخته بود و از همین رو داوطلبان با سؤالات سخت رو به رو میشدند برای همین وزارت علوم ۶ سال بعد از برگزاری نخستین آزمون در سال ۱۳۵۴ مرکزی ویژه برای سازمان دهی کنکور تأسیس کرد که در ابتدا مرکز آزمون شناسی نامگذاری شد ولی چند سال بعد به سازمان سنجش آموزش کشور تغییر نام داد. با شکلگیری سازمان سنجش علاوه بر آزمون سراسری معدل امتحانات نهایی ششم متوسطه و نوع مدرک (دیپلم ریاضی، طبیعی و ادبی)، جنسیت، وضعیت نظام وظیفه و سهمیه منطقه نیز در قبولی کنکور اعمال شد. البته نکته ویژهای که وجود دارد این است که تا پیش از برگزاری کنکور سراسری به شکل امروز آن، با شروع به کار دانشگاهها در ایران (از دانشگاه تهران گرفته تا...) در ابتدا هر کدام از دانشکدهها از طریق برگزاری امتحان یا مصاحبه و... اقدام به جذب دانشجو میکردند و البته گاهی حتی تعداد متقاضیان به حد کافی نبود. اما در دهه ۴۰ باتوجه به افزایش جمعیت کشور بخصوص جمعیت شهرنشین و افزایش تعداد افرادی که در ایران به مدرسه میرفتند و دیپلم میگرفتند تعداد متقاضیان ورود به دانشگاه بهصورت چشمگیری افزایش یافت و به همین علت برگزاری آزمون سراسری مطرح شد. حتی در سال ۱۳۴۲ جمعی از استادان و مسئولان دانشگاههای آن زمان هیأتی را تشکیل و آزمونی با عنوان «مسابقات ورودی دانشگاهها» برگزار کردند ولی از آن جایی که برگزاری آزمون به این شکل از انسجام لازم برخوردار نبود عملاً مسابقات ورودی دانشگاهها به موفقیت نرسید تا اینکه در سال ۱۳۴۸ بعد از تشکیل وزارت علوم کنکور برگزار شد و تا امروز به جز در سالهای انقلاب فرهنگی هر سال اجرایی شده است. / ایران