عفونت‌های دستگاه تنفسی و آلرژی‌های فصلی از شایع‌ترین علت‌های سرفه کودکان هستند. همچنین در معرض سیگار بودن، مواد شیمیایی و تغییرات آب و هوایی هم می‌توانند سرفه کودکان را تشدید کنند. انواع سرفه کودکان، شامل سرفه خشک، سرفه خلط دار، سرفه پارسی و سرفه مزمن هستند. اما متداول‌ترین نوع سرفه‌های کودکان، سرفه خلط آور است که از طریق دارو و روش‌های خانگی درمان می‌شود.
درمان سرفه کودکان با روش‌های مختلفی انجام می‌شود که روش‌های خانگی مانند نوشیدن مایعات گرم و استفاده از میوه‌های سالم می‌تواند به بهبود سرفه کمک کند. اما برای اینکه با روش‌های پیشگیری از سرفه کودکان بیشتر آشنا شوید تا انتهای متن همراه ما باشید.
سرفه در کودکان
سرفه کودکان می‌تواند به علت عفونت‌های ویروسی باشد. بیماری‌های سرماخوردگی و آنفولانزا از جمله مواردی هستند که منجر به سرفه کودکان می‌شوند. همچنین انواع آلرژی و آسم کودکان هم جزو بیماری‌هایی هستند که منجر به سرفه‌های خشک خواهند شد.
خروسک یکی دیگر از علت‌های سرفه در کودکان است که حنجره و نای را تحت تاثیر می‌گذارد. سرفه‌های ناشی از خروسک بیشتر صدای خشن داشته و اغلب با تب شدید همراه هستند. اگر سرفه در کودکان بیش از چند روز یا یک هفته طول بکشد باید بررسی‌های بیشتری انجام داد و به دکتر متخصص اطفال مراجعه کرد.
انواع سرفه در کودکان
هر یک از انواع سرفه کودکان می‌توانند علت خاصی داشته باشند و نشان دهنده بیماری‌های مختلف باشند. سرفه خشک در کودکان و عفونت‌های ویروسی می‌توانند باعث بروز سرفه خلط آور هم شوند. این نوع سرفه از عفونت‌های باکتریایی‌ها شکل می‌گیرد و منجر به بیماری می‌شود. از این رو انواع سرفه در کودکان عبارتند از:
- سرفه خشک در کودک؛ تحریک و التهاب راه‌های هوایی
- سرفه خلط دار کودکان؛ عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی مانند: برونشیت، ذات‌الریه یا سینوزیت
- سرفه پارسی؛ عفونت ویروسی همراه با التهاب حنجره و مجاری تنفسی فوقانی
- سرفه شبانه در کودکان؛ ترشحات پشت حلق یا رفلاکس اسید معده
- سرفه مداوم؛ سرفه مزمن، آسم، سیاه‌سرفه یا عوامل محیطی
با بروز هر یک از این سرفه‌ها باید به پزشک مراجعه کرد تا علت اصلی سرفه‌ها مشخص شده و درمان آغاز شود.
علت سرفه کودکان
شایع‌ترین علت سرفه در کودکان، عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا هستند که مجاری تنفسی را تحریک می‌کنند. انواع آلرژی، به‌ویژه در فصول گرده‌افشانی و آسم هم می‌توانند باعث سرفه‌های مزمن و شبانه شوند. معمولا علت سرفه کودکان در تابستان و بهار، آلرژی است. همچنین عوامل محیطی مانند دود سیگار، آلودگی هوا و حتی خشکی هوا از محرک‌های سرفه کودکان هستند.
به طور کلی علت‌های سرفه کودکان عبارتند از:
- عفونت‌های ویروسی
- عفونت‌های باکتریایی
- آلرژی‌ها
- آسم
- رفلاکس اسید معده به مری
- قرار گرفتن در معرض دود
هر یک از علت‌های سرفه در کودکان نیاز به درمان متفاوتی دارند که برای درمان آن باید به پزشک اطفال مراجعه کرد.
علائم همراه با سرفه کودکان چیست؟
علائم همراه با سرفه در کودکان نشان دهنده بیماری خاصی هستند. با شناخت علائم سرفه می‌توان راه‌های درمانی مختلفی را پیش گرفت تا شدت بیماری کاهش پیدا کند. از این رو متداول‌ترین علائم همراه با سرفه کودکان عبارتند از:
- استفراغ؛ ناشی از تحریک گلو، به‌ویژه بعد از سرفه‌های شدید
- بی‌اشتهایی؛ به دلیل احساس ناخوشی عمومی‌یا گلودرد کودکان
- خواب‌آلودگی یا خستگی؛ ناشی از بی‌خوابی ناشی از سرفه‌های شبانه
- کاهش وزن؛ در صورت طولانی شدن بیماری
- خون در خلط؛ نشانه‌ای از عفونت‌های شدیدتر یا آسیب به مجاری تنفسی
- تب؛ نشان‌دهنده عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی
- آبریزش یا گرفتگی بینی کودکان؛ معمولاً همراه با سرماخوردگی یا آلرژی‌ها
- گلودرد؛ ناشی از عفونت‌های تنفسی فوقانی
- تنگی نفس؛ نشانه‌ای از آسم یا برونشیت
- خس‌خس سینه؛ ناشی از آسم یا انسداد مجاری هوایی
اگر هریک از علائم گفته شده را همراه با سرفه در کودک مشاهده کردید، به سرعت با پزشک در ارتباط باشید.
عوارض سرفه در کودکان چیست؟
سرفه‌های مداوم کودکان با عوارض مختلفی همراه هستند. با توجه به شدت و مدت زمان سرفه، عوارض ممکن است که تفاوت‌هایی داشته باشند. اما متداول‌ترین عوارض سرفه در کودکان عبارتند از:
- خستگی و بی‌خوابی (خستگی، تحریک‌پذیری و کاهش تمرکز در طول روز به دلیل سرفه‌های مداوم در شب)
- گلودرد و تحریک حلق (احساس خشکی و ناراحتی در حلق به دلیل التهاب و تحریک گلو ناشی از سرفه‌های مکرر)
- استفراغ (تحریک معده در اثر سرفه‌های شدید)
- درد قفسه سینه و شکم (ناشی از فشار زیاد به عضلات و بافت‌های این نواحی در اثر سرفه‌های شدید و مکرر)
- آسیب به راه‌های هوایی
- بی‌اختیاری ادرار
- پارگی عروق کوچک (پارگی عروق کوچک در چشم‌ها یا پوست و ایجاد خونریزی‌های کوچک و کبودی)
- کم‌آبی بدن (در صورت همراهی با تب یا استفراغ)
- عفونت‌های ثانویه
اگر کودک هریک از این عوارض را هنگام سرفه کردن تجربه کند باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
علت سرفه خلط دار
سرفه خلط دار نشانه‌ای است که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد و معمولاً نشان‌دهنده وجود مشکلاتی در دستگاه تنفسی است. این نوع سرفه معمولاً به همراه تولید خلط یا مایعات سینه‌ای است و می‌تواند ناشی از عفونت‌های تنفسی، آلرژی‌ها، یا بیماری‌های مزمن باشد.
یکی از شایع‌ترین علل سرفه‌های خلط دار، عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا است. در این موارد بدن به منظور از بین بردن عفونت، خلط تولید می‌کند که می‌تواند منجر به سرفه شود. علت دیگر این نوع سرفه، عفونت‌های باکتریایی مانند برونشیت است که التهاب در مجاری تنفسی را به دنبال دارد.
تشخیص علت سرفه خلط دار از روی رنگ
از طریق رنگ سرفه می‌توان علت سرفه خلط دار را تشخیص داد. هر رنگ سرفه خلط دار می‌تواند نشانه وضعیت خاصی از بیماری یا مشکل در سیستم ایمنی بدن باشد که متداول‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- خلط شفاف و روشن؛ نشان‌دهنده عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا
- خلط زرد یا سبز؛ ناشی از عفونت‌های باکتریایی
- خلط سفید؛ مشکلات تنفسی مزمن مانند آسم یا آلرژی‌ها
- خلط سیاه؛ در معرض مواد مضر مانند: آلودگی هوا، گرد و غبار یا سیگار کشیدن
- خلط قهوه‌ای؛ به دلیل خون قدیمی‌است که در مجاری تنفسی تجمع کرده
- خلط خونی (قرمز یا صورتی)؛ سرطان ریه، عفونت‌های ریوی جدی یا مشکلات قلبی
پزشک با بررسی دقیق رنگ و قوام خلط می‌تواند تشخیص بهتری از مشکلات تنفسی و عفونت‌ها را داشته باشد. بنابراین با تشخیص به موقع اقدامات درمانی راحت‌تر انجام می‌شوند.
مصرف داروها برای درمان سرفه شدید خلط دار
اگر علت ایجاد سرفه شدید به دلیل بروز ویروس باشد، باید از داروهای ضد ویروسی مختلفی استفاده کرد. اگر بلافاصله بعد از شروع علائم سرفه خلط دار از داروهای ضد ویروسی استفاده کرد؛ بهبود سریع‌تر رخ می‌دهد. راه‌های تنفسی با استفاده از این داروها باز شده و می‌توان شدت سرفه‌ها را کاهش داد. داروهای سرکوب‌کننده سرفه مانند دکسترومتورفان و بنزوناتات برای درمان مشکلات سرفه خلط دار مناسب هستند. همچنین با استفاده از تمرینات تنفسی خاص می‌توان شدت سرفه‌ها را بهبود داد.
از طرفی هم مراقبت‌های خانگی می‌توانند شدت سرفه‌های خلط دار را کاهش دهند. روش‌های مختلفی برای تسکین سرفه وجود دارند که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:
- استراحت کافی؛ استراحت زیاد باعث می‌شود تا سرفه‌های ویروسی بهبود پیدا کنند. مقاومت بدن در حالت استراحت بیشتر می‌شود و راحت‌تر می‌توان با عوامل بیماری مبارزه کرد.
- مصرف دمنوش‌ها؛ مایعات گرم و دمنوش‌های مقوی باعث می‌شوند تا سیستم ایمنی بدن تقویت شوند و گلو اوضاع بهتری داشته باشد.
به طور کلی برای درمان سرفه کودکان و برای برطرف کردن سرفه خلط آور نیاز است که از روش‌های خانگی و دارویی در کنار یکدیگر استفاده کرد. اما در صورتی که شدت بیماری زیاد شود باید پزشک متخصص را در جریان قرار داد. پزشک می‌تواند با بررسی عوامل مختلف بهترین تشخیص را داشته باشد. از این رو نیاز است که از بهترین متخصص‌های عمومی و دکترهای عفونی نوبت مشاوره و ملاقات حضوری دریافت کنید. دکتردکتر برای گرفتن نوبت در کنار شما است تا از بهترین متخصص‌ها بتوانید به صورت آنلاین و بدون اتلاف وقت نوبت بگیرید. کافی است که به سامانه نوبت دهی دکتردکتر به آدرس سامانه دکتر دکتر (https://drdr.ir/) مراجعه کرده و پس از مطالعه نظرات سایر بیماران از بهترین متخصص نوبت دریافت کنید.
دیدگاه شما