شاخص های بازدارندگی نظامی ایران در مقابل آمریکا و متحدان متجاوزش، شاخص هایی مشخص و معلوم نیست. حتی مقامات نظامی کشورمان می گویند ایران به تولید و فناوری ساخت بسیاری از سلاحهای دقیق و راهبردی دست پیدا کرده است که در اخبار رسمی دفاعی کشور از آنها، خبری نیست. سلاحهایی که به سلاح های دقیق و نقطه زن معروف هستند و توان بازدارندگی را در مقابل متجاوزان تا هزاران کیلومتر از مرزهای جغرافیایی کشورمان، دورتر می برند. به بیان دیگر، سلاحهایی که فعلا از توان نظامی ایران آشکار شده و موشک های دقیق و ویرانگری که همچنان در سکوت رسانه ای، در اختیار نیروهای مسلح کشورمان است، آنقدر قوی هستند که ابرقدرتهای جهان را در برآورد توان نظامی کشورمان، سردرگم کرده اند. همچنین توان دفاعی کشور در زمینه سیستمهای راداری و ضدموشک و پدافند هوایی بسیار قوی کشورمان، راه را بر هرگونه نفوذ نظامی دشمن بر آسمان، زمین و دریای سرزمینی ایران بسته است.
در این میان، همچنان که برخی از کشورهای متخاصم و دشمنان همیشگی ایران، سعی دارند اینطور القا کنند که دستیابی به فناوری ساخت سلاح هسته ای در دستور کار جمهوری اسلامی ایران است، معدودی از حقوقدانان داخلی هم اعتقاد دارند ایران در شرایط فعلی به صورت مشروع می تواند دست به ساخت سلاح هسته ای زده و کشورهای متخاصم را به استفاده از این سلاحهای نامتعارف، تهدید کند. این در حالی است که فتوای روشن و واضح مقام معظم رهبری درباره حرمت ساخت، نگهداری و استفاده از سلاح هسته ای، بارها در سطوح مختلف داخلی و بین المللی توسط خود ایشان، دیپلماتها و سایر مقامات سیاسی تشریح شده است.
ایشان در نامه معروف خود در فروردین ماه 1389 به «نخستین کنفرانس بین المللی خلع سلاح هسته ای و عدم اشاعه» درباره حرمت دستیابی به سلاح هسته ای، فرموده اند: هرگونه استفاده و حتی تهدید به استفاده از این سلاح، نقض جدی مسلم‌ترین قواعد بشر دوستانه و مصداق بارز جنایت جنگی به شمار می‌آید. به لحاظ نظامی و امنیتی نیز به دنبال دستیابی چند قدرت به این سلاح ضد بشری، تردیدی باقی نماند که پیروزی در جنگ هسته‌ای ناممکن و درگیری در چنین جنگی غیر عقلانی و ضد انسانی است. ولی برغم این بدیهیات اخلاقی، عقلانی، انسانی و حتی نظامی، خواست مؤکد و مکرر جامعه‌ی جهانی برای نابودی این سلاح‌ها توسط گروه انگشت‌شماری از دولتها، که امنیت خیالی خود را بر ناامنی همگانی بنا کرده‌اند، نادیده گرفته شده است.
ایشان در بخش دیگری از پیام معروف و فتوای تاریخ خود نوشته اند: به اعتقاد ما افزون بر سلاح هسته‌ای، دیگر انواع سلاحهای کشتار جمعی، نظیر سلاح شیمیایی و سلاح میکروبی نیز تهدیدی جدی علیه بشریت تلقی می‌شوند. ملت ایران که خود قربانی کاربرد سلاح شیمیایی است، بیش از دیگر ملت‌ها خطر تولید و انباشت این گونه سلاح‌ها را حس می‌کند و آماده است همه‌ی امکانات خود را در مسیر مقابله با آن قرار دهد. ما کاربرد این سلاح‌ها را حرام، و تلاش برای مصونیت بخشیدن ابناء بشر از این بلای بزرگ را وظیفه‌ی همگان می‌دانیم.
در این که فتوای ایشان همچنان به عنوان خط مشی رسمی و علنی جمهوری اسلامی ایران درباره سلاح هسته ای است، شکی نیست و ثبت این فتوا در سازمان ملل متحد نشان از رسمیت یافتن فتوای شرعی در حقوق بین الملل و تعهدات رسمی دولت جمهوری اسلامی ایران دارد.
رای دیوان بین المللی دادگستری درباره کاربست سلاح هسته ای
با این وجود، برخی حقوقدانان داخلی با استناد به یک رای صادر شده از دیوان بین المللی دادگستری (ICJ) در سال 1996 معتقدند دولتها می توانند و حق دارند در زمانی که موجودیت خود را در معرض خطر ببینند به صورت مشروع دست به تولید سلاح هسته ای و استفاده از آن بزنند.
این رای موضوع جلسه علمی در دانشگاه تهران با عنوان «مشروعیت تهدید یا کاربرد سلاح هسته ای در پرتو مشروعیت تهدید یا توسل به سلاح اتمی علیه یا توسط ایران» بود که سخنرانی اصلی آن توسط دکتر شهرام زرنشان انجام شد.
زرنشان درباره این که دولت ایران می تواند در زمان در خطر دیدن موجودیت خود، دست به استفاده از سلاح هسته ای بزند، گفت: از زمان صدور فتوای شرعی مقام معظم رهبری، سالها گذشته و در طی سالیان گذشته، ایران تاکنون با شرایطی که هم اکنون ایالات متحده آمریکا برای او ساخته، روبرو نبوده است. حدود سه ماه پیش، ترامپ رئیس جمهور آمریکا در توئیتی نوشت: اگر ایران، قصد مقابله با آمریکا را داشته باشد، این به معنی پایان رسمی ایران است.
او در ادامه سخنانش با بیان اینکه مفهوم سخن ترامپ، تهدید ایالات متحده برای محو و نابودی موجودیت کشور ایران است، گفت: در این شرایط، می توان به رای چالش برانگیزی استناد کرد که در سال 1996 توسط دیوان دادگستری بین المللی در لاهه صادر شد. در این رای، قضات دادگاه مزبور، اعلام کردند نمی توان دولتی را در صورتی که موجودیت خود را در خطر نابودی ببیند، از استفاده از سلاح هسته ای، منع کرد.
این حقوقدان با اشاره به اینکه توئیت ترامپ به معنی تهدید به نابودی موجودیت ایران است، نتیجه گرفت: در شرایطی که رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا در پی تهدید به نابودی موجودیت ایران است، از لحاظ حقوق بین الملل، مانعی در ساخت، دستیابی و استفاده از سلاح اتمی برای بقای کشور ایران وجود ندارد و دست کم با تهدید به این مسئله می توان با نگاه دفاعی و بازدارنده به فناوری ساخت سلاح اتمی دست زد.
این سخنان با اعتراض برخی حقوقدانان حاضر در این نشست روبرو شد.
سوای فتوای حرمت شرعی، نفعی برای ایران در سلاح هسته ای وجود ندارد
در مقابل این نظر خاص و چالش برانگیز، برخی از حقوقدانان حاضر در نشست، با این نظر، مخالفت کرده و گفتند سوای بحث فتوای حرمت شرعی بیان شده از سوی ولی فقیه که حکم حکومتی و بالاتر از قانون است، باید در نظر داشت ساخت سلاح هسته ای، نفعی برای ایران ندارد.
یکی از حقوقدانان در این نشست گفت: باید در نظر داشت توئیت رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، بیان رسمی سیاستهای یک دولت نیست، بلکه همگان شاهدند ترامپ از توئیتر به عنوان ابزار ارعاب و ترساندن مردم دیگر کشورها استفاده می کند و در عمل، با واقع گرایی، از مقابله با دیگران، جلوگیری می کند. به طور مثال، ترامپ در توئیتر، نسبت به مقابله به مثل درباره سرنگونی پهباد آمریکایی، سخنان زیادی نوشت ولی در عمل، نظامیان آمریکا در خلیج فارس دست از پا خطا نکردند.
او با بیان اینکه نباید به نظام بین المللی، فرصت سلطه جویی در مقابل ایران داد، گفت: شورای امنیت سازمان ملل متحد با بهانه جویی از یک جمله رئیس جمهور سابق درباره محو اسراییل، پرونده ایران را گرفتار شورای حکام کرد و باعث تصویب قطعنامه علیه منافع ملی ما شد، حال چگونه می توان انتظار داشت صداهایی از درون ایران درباره لزوم ساخت سلاح هسته ای، مورد سوءاستفاده دشمنان قرار نگیرد.
این حقوقدان با بیان اینکه سیاستهای رسمی دولت آمریکا توسط یادداشتهای دیپلماتیک، اظهارات دیپلماتها و یادداشت های اعتراض به سازمان ملل و شورای امنیت بیان می شود نه در قالب توئیتر یک فرد، گفت: انتساب توئیتر آقای ترامپ به سیاستهای رسمی دولت آمریکا، اشتباه بزرگی است و نباید فریب دشمن را در جنگ روانی خورد. همچنین باید در نظر داشت سیاستهای هسته ای آمریکا در قالب «اسناد سالانه خط مشی فرامرزی هسته ای آمریکا» منتشر می شود و در آن، مکررا این کشور به تعهد بین المللی خود در خصوص منع استفاده از سلاح اتمی علیه کشورهای فاقد این فناوری، تاکید می کند. همچنین نباید از یاد برد در طول سالیان اخیر، تهدیدهای شدیدتر دیگری از سوی اوباما و ژاک شیراک، درباره مقابله با ایران بیان شده بود که همگی فاقد اجرا و عملیات واقعی بودند.
دکترین دفاعی ایران، بدون بمب اتم
برخی دیگر حاضران دیگر در این نشست علمی هم در اعتراض به نتیجه گیری سخنران بیان کردند نباید انتظار داشت در معادلات پیچیده منطقه و یارگیری ایالات متحده آمریکا از برخی کشورهای خاورمیانه که با ترفند ترس از نژاد فارس و «ایران هراسی» شکل گرفته است، باعث پیروزی گفتمان جنگ افروزی و جنگ طلبی در سایه دمیدن بر تولید سلاح هسته ای شد.
آنها با اشاره به اینکه در شرایط فعلی که سلاحهای متعارف ایران، امکان تحرک بر قوای نظامی کشورهای دیگر از جمله آمریکا را در منطقه سلب کرده است، گفتند در شاخص های نظامی و دفاعی کشور ما، نه تنها استفاده از سلاح هسته ای، جایگاهی ندارد بلکه تلاش برای دسترسی به بمب اتم، بر خلاف تعهدات بین المللی کشورمان در کنوانسیون منع گسترس سلاحهای هسته ای و پروتکل الحاقی آن (NPT) است و باعث می شود فرضیات دروغین و کذب نظامهایی مانند رژیم اشغالگر قدس و آمریکا درباره «جنبه استفاده نظامی از فناوری هسته ای» (PMD) که سالها باعث فشار قطعنامه ای و تحریم بر علیه ملت ایران شده بود و در سالهای اخیر این مشکل از سر راه برداشته شد، قوت گرفته و مجددا بهانه ای برای صدور قطعنامه های دیگر و اجماع جهانی علیه ایران شود. در حالی که در شرایط فعلی، دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی ایران و سفرهای مکرر ظریف به اقصی نقاط عالم و رساندن پیام صلح و دوستی ایرانیان به مردم جهان، توانسته است این بهانه را از دست دشمنان بگیرد.
در این شرایط، بهترین راهبرد بازدارندگی نظامی جمهوری اسلامی ایران، استفاده از توان ملی برای تولید سلاحهای متعارف، نقطه زن، دقیق و دارای برد بلند است تا دشمنان را در خانه خود، مقهور توان نظامی کشور کند و فکر هر گونه تجاوز به این سرزمین را از سر آنها بیرون براند.
دیدگاه شما