سرطان زمانی است که سلولهای غیرعادی به طرز غیرقابلکنترلی در بدن تقسیم میشوند و به بافتهای سالم بدن نفوذ کرده و آنها را تخریب میکنند. هرچند علائم سرطان بسته به محل شروع و میزان انتشار با هم فرق میکنند، اما مسئلهی مهمی که در مورد همهی سرطانها وجود دارد این است که تشخیص هر چه زودتر این بیماری و شروع اقدامات درمانی به موقع میتواند احتمال درمان آن را به میزان بسیار زیادی افزایش دهد؛ اما مشکل اینجاست که بیشتر افراد، علائم هشداردهندهی سرطان را نادیده میگیرند، زیرا این نشانهها را معمولاً با بیماریهای کمتر خطرناک دیگر اشتباه میگیرند.
یکی از نمونههای بسیار شایع، سوزش معده است، یعنی احساس سوزشی که به دلیل بالا آمدن اسید معده به سمت حلق (ریفلاکس) در سینه ایجاد میشود. بیشتر افراد این احساس دردناک و آزاردهنده را به عواملی مانند مصرف بعضی غذاها ربط میدهند؛ اما اگر سوزش معدهتان بیشتر از سه هفته طول کشید، میتواند علامتی از سرطان معده باشد.
ریفلاکس اسید معده به مری به مرور زمان میتواند به مخاط مری آسیب زده و سلولهای اسکواموس یا سنگفرشی را که معمولاً در مری وجود دارند با سلولهای ناهنجار غدهای که پتانسیل سرطانی شدن دارند جایگزین نماید
سرطان معده چیست؟
سرطان معده زمانی است که سلولهای سرطانی در درون معده یا دیوارههای معده رشد میکنند. این سرطان با وجود این که در جایگاه اول سرطانها در برخی استانها قرار ندارد، اما همچنان کشندهترین نوع سرطان در بین مردان و زنان ایرانی است و رتبه اول را در کاهش طول عمر بیماران مبتلا به سرطان دارد.
علائم سرطان معده علاوه بر سوزش سر دل که بیش از سه هفته ادامهدار شده شامل موارد زیر میشود: بیاشتهایی و کاهش وزن ناخواسته، احساس ناخوشی و سوءهاضمه.، مشکل در بلع غذا، برآمدگی یا احساس توده در شکم و استفراغ
هرچند خیلی از این علائم ممکن است به عارضهای غیر سرطانی مربوط باشند، اما به هر حال باید توسط پزشک متخصص بررسی شوند. چون در صورتی که ناشی از سرطان باشند، تشخیص زودتر آنها، بیماری را قابلدرمانتر خواهد کرد.
آیا من در معرض سرطان معده هستم؟
چند ریسک فاکتور وجود دارند که میتواند احتمال ابتلای فرد به سرطان معده را بیشتر کند. برخی از این ریسکفاکتورها اجتنابناپذیرند، مثلاً سن و جنسیت. تقریباً نیمی از موارد سرطان معده در افراد ۷۵ سال به بالا روی میدهند و مردها بیشتر از زنها مستعد ابتلا به این بیماریاند.
ریسک فاکتورهای دیگر نیز به سبک زندگی ربط دارند. یعنی شما میتوانید قدمهایی بردارید که به میزان زیادی شما را از ابتلا به سرطان معده دور میکند.
سیگار و قلیان یکی از مهمترین ریسک فاکتورها در سرطان معده هستند و خیلی از موارد این بیماری در میان افراد سیگاری دیده میشود. ترک سیگار یکی از اقدامات بسیار مهمی است که در جهت کاهش احتمال ابتلا به سرطان معده میتوانید انجام دهید.
سیگار چه ربطی به سرطان معده دارد؟
داشتن اضافه وزن نیز یکی دیگر از ریسک فاکتورهایی است که کنترل آن دست خودتان است.
کار کردن در جاهایی که شما را در معرض برخی از مواد شیمیایی قرار میدهد (مثلاً معدن زغالسنگ) نیز از دیگر ریسک فاکتورهاست.
مصرف نمک زیاد در رژیم غذایی، یکی از عوامل تأثیرگذار در احتمال ابتلا به سرطان معده است که باید به آن توجه و کنترلش کنید.
چاقی خطر چه سرطانهایی را زیاد میکند؟
نوشیدن الکل، عدم مصرف میوه و سبزی به اندازه کافی و مصرف زیاد غذاهای دودی، فرآوری شده، فست فودها و گوشت قرمزی که به صورت سرخشده یا کبابی آماده میشود، نیز در احتمال بروز سرطان معده نقش دارند.
یکی دیگر از عوامل خطر ابتلا به سرطان معده هلیکوباکترپیلوری است که عامل اصلی زخم معده است و در ایران افراد زیادی به آن دچار هستند. این میکروب در همهی افراد موجب سرطان نمیشود؛ اما اگر فردی در بستگان درجه اولش سابقه سرطان معده داشته باشد و این باکتری را هم داشته باشد باید این میکروب در وی حتماً از بین برود تا احتمال خطر ابتلا به سرطان در او کاهش یابد.
مواد غذایی برای مقابله با هلیکوباکترپیلوری
به هر حال حتی اگر شما در دستهی هیچکدام از این ریسک فاکتورها قرار ندارید، اما علائمی از سرطان معده را احساس میکنید باز هم باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
مراحل تشخیص سرطان معده چگونه است؟
پزشک متخصص گوارش تستهایی انجام میدهد تا داخل معدهتان را ببیند. این تست گاستروسکوپی (نوعی آندوسکوپی) نام دارد و به بررسی هرگونه مشکلی در معدهتان از جمله سرطان معده میپردازد.
طی گاستروسکوپی، متخصص آندوسکوپی، مشکلات داخل مری، معده و بخش اولیه روده باریک را مشاهده و بررسی میکند.
ریفلاکس مزمن چگونه میتواند منجر به سرطان شود؟
سوزش معده میتواند علامت بیماری ریفلاکس اسید معده به مری نیز باشد؛ عارضهای که در آن اسید معده مکرراً به سمت مری بالا میآید. مری لولهای عضلانی است که غذا و مایعات را به معده انتقال میدهد. متأسفانه مری برای محافظت از خودش در برابر اسید قدرتمند معده، تجهیزاتی ندارد. ریفلاکس اسید معده به مری به مرور زمان میتواند به مخاط مری آسیب زده و سلولهای اسکواموس یا سنگفرشی را که معمولاً در مری وجود دارند با سلولهای ناهنجار غدهای که پتانسیل سرطانی شدن دارند جایگزین نماید.
وجود این سلولهای غدهای در مری، عارضهی مری بارت (Barrett's esophagus) نامیده میشود. تقریباً ۱۰ درصد از افرادی که علائم ریفلاکس را دارند دچار عارضهی مری بارت نیز هستند. کسانی که دچار مری بارت هستند، ۳۰ تا ۱۲۵ برابر بیشتر در معرض ابتلا به سرطان مری قرار دارند.
خطرات برگشت اسید معده به مری
هر چه مدت زمان ابتلا به ریفلاکس بیشتر باشد، احتمال ابتلا به عارضهی مری بارت نیز بیشتر خواهد بود. این تغییرات در مری، فرد را یک قدم به سرطان مری نزدیکتر میکنند. تقریباً ۳۰ درصد از موارد سرطان مری را میتوان به ریفلاکس اسید معده به مری مرتبط دانست. یکی از دلایل اصلی افزایش آمار ابتلا به سرطان مری، افزایش مصرف چربی و در نتیجه چاقی است؛ اما سرطان مری نیز مانند دیگر سرطانها در صورتی که زود تشخیص داده شود، قابل درمان بوده و میتوان قبل از انتشار آن را برطرف کرد. به همین دلیل افرادی که دچار عارضهی پیش سرطانی مری بارت هستند باید به طور منظم توسط پزشک چکاپ شوند./تبیان
دیدگاه شما