برخی از افراد لاغر که دوست دارند چاق شوند، به طور طبیعی لاغر هستند و چه خیلی غذا بخورند و چه کم، باز هم همچنان لاغرند.این عده همیشه حسرت چاق شدن دارند . اگر شما نیز جزو این دسته از افراد هستید پیشنهاد می کنیم با مطالعه این مطلب درباره دلایل چاق نشدن بیشتر بدانید.
چه دلایلی موجب چاق نشدن افراد لاغر می شود
احتمالاً شما افرادی را می شناسید که با توجه به تغذیه پر کالری و عدم فعالیت ورزشی باز هم لاغر هستند. بسیاری از مطالعات در زمینه افزایش وزن و چگونه چاق شدن بر روی آزمودنی هایی انجام شده اند که دارای افزایش وزن هستند. از یک زاویه متفاوت به چاقی نگاه کنید. یک تحقیق طولی با عنوان چرا افراد لاغر چاق نمی شوند انجام شد. در این تحقیق افرادی را انتخاب کردند که طبیعتاً لاغر بودند و آن ها را با کالری دریافتی بالا تغذیه کردند. آزمودنی ها برنامه و حجم غذایی مصرفی در طول تحقیق را قبلاً در طول زندگی تجربه نکرده بودند اما وزن آن ها برای سالیان متمادی ثابت و بدون تغییر ماند .
به آزمودنی ها گفته شد دو برابر برنامه غذایی سابق خود کالری دریافت کنند و به مدت چهار هفته هیچ گونه ورزشی انجام ندهند. کالری دریافتی هدف برای مردان 5000 کالری و برای بانوان کمی کمتر بود. هدف از انجام تحقیق یافتن این نکته بود:آیا با رژیم غذایی پر کالری افراد لاغر شروع به افزایش وزن می کنند یا خیر؟ منوی غذا نیز شامل غذاهای پرکالری فراوری و غذاهایی که باعث چاقی می شوند بود .
روش تحقیق، تغذیه بیش از حد نرمال آزمودنی ها و بررسی تغییرات هورمونی که باعث چاقی افراد می شوند، بود. آزمودنی ها باید 25 درصد وزن بدن شان افزایش وزن پیدا می کردند. با گذشت روز های تحقیق مشخص شد برخی افراد بدون توجه به مقدار کالری اضافی مصرفی در طول روز وزن آن ها ثابت می ماند .نتایج کسب شده از این تحقیق و تحقیات مشابه تأیید می کند افزایش وزن برای برخی افراد خیلی سخت و طاقت فرسا است. این نتایج دلایل ثابت ماندن وزن افراد را توضیح داده است .
چاق نشدن افراد لاغر چه عللی دارد
چرا وزن شما بالا نمی رود؟
- اشتها پایه و اساس ژنتیکی دارد. ژنتیک مانند تیپ بدنی:چه نوع تیپ بدنی دارید؟ اکتومرف، مزومرف یا اندومرف؟
- سن، وزن و رژیم غذایی مادر در طول دوران بارداری وزن کودک را تحت تأثیر قرار می دهند .
- عادت های غذایی در طول دوران کودکی به دوران بزرگسالی انتقال می یابد .
- ذاتاً افراد لاغر از دریافت کالری اضافی اجتناب می کنند .
- افراد یک وزن طبیعی ثابت دارند .
- میزان متابولیسم پایه نقش اساسی و تأثیر گذار در مصرف انرژی دارد .
- احساس گرسنگی به تعداد سلول های چربی وابسته است .
- تعداد سلول های چربی می توانند رشد کنند اما هیچ وقت از بین نمی روند .
امروزه بحث های زیادی در مورد اهمیت تعادل انرژی دریافتی و مصرفی انجام می شود اما باید پذیرفت برای اکثر افراد جامعه این نسبت رعایت نمی شود. به نظر می رسد مکانیزم حفظ وزن در برخی افراد نسبت به بقیه فعال تر و قوی تر است. تعداد سلول های چربی در بدن در طول دوره بزرگسالی ثابت می ماند و در صورت افزایش کالری دریافتی شروع به بزرگ شدن و انباشت ذخیره چربی و انرژی می کنند. در صورت فعالیت و کاهش ذخایر چربی بدن این سلول های چربی پیام هایی به مغز فرستاده و با ابراز احساس گرسنگی سعی در پر کردن دوباره ذخایر خود می کنند .
دلیل چاق نشدن افراد لاغر چیست
سوخت و ساز زیاد دلیل موجه لاغری
اما مواردی وجود دارد که فرد روزانه کالری زیادی دریافت می کند، اما لاغر است. این متخصص رژیم درمانی در این خصوص می گوید در این وضعیت چندین علت احتمالی را می توان پیشنهاد کرد که با بررسی های بیشتر می توان به علت اصلی لاغری پی برد .
ژنتیک یکی از عوامل مهم در وزن گیری است که در کنار سایر عوامل محیطی (الگوی غذایی و فعالیت بدنی) می تواند سبب لاغری یا چاقی فرد شود. مثلا افرادی که سابقه خانوادگی چاقی دارند باید بیشتر از سایر افراد مراقب تغذیه خود باشند. یکی از عوامل تاثیر گذار دیگر در وزن، میزان سوخت و ساز یا متابولیسم پایه بدن است. متابولیسم پایه به میزانی از انرژی گفته می شود که بدن برای انجام فعالیت های روزمره (ضربان قلب، تنفس، حفظ دمای بدن و…) به آن نیاز دارد. بر این اساس هرچه میزان سوخت و ساز پایه بدن بیشتر باشد، فرد کمتر دچار افزایش وزن خواهد شد .
عوامل تاثیرگذار بر سوخت و ساز بدن
عوامل مختلفی در افزایش یا کاهش سوخت و ساز بدن دخیل هستند که عبارتند از سن، جنس، فعالیت بدنی، وضعیت هورمونی، دما و برخی از مواد غذایی است که مهم ترین عامل افزایش دهنده سوخت و ساز، فعالیت بدنی زیاد است. دکتر نمازی می افزاید در سنین پایین میزان متابولیسم پایه بدن زیاد است و با افزایش سن از میزان سوخت و ساز کم می شود. جنسیت هم در این موضوع تاثیر زیادی دارد. در مردان به دلیل این که دارای توده عضلانی بیشتر و توده چربی کمتری نسبت به زنان هستند، میزان سوخت و ساز بالاتر است. به طور مثال ممکن است مرد خانه خیلی بیشتر از همسرش غذا بخورد، اما افزایش وزن کمتری نسبت به او داشته باشد .
وقتی لاغری، بیماری می شود
وقتی به رغم دریافت کافی مواد غذایی فرد وزن نمی گیرد و بتدریج شادابی اش را از دست می دهد می توان به وجود بیماری در او مشکوک شد. دکتر نمازی با اشاره به این موضوع می گوید شایع ترین علت لاغری سریع و ناگهانی می تواند استرس و تنش های روحی باشد.
به گفته این متخصص اگر فردی نتواند شرایط استرس زا را در محیط کاری یا زندگی شخصی اش مدیریت کند، مشکلات روحی مانند استرس و اضطراب زیاد او را دچار مشکلات جسمی مانند لاغری سریع و ناگهانی می کند. این نوع لاغری میان افرادی که از افسردگی رنج می برند نیز وجود دارد.
در ضمن برخی بیماری ها ازجمله پرکاری غده تیروئید ، بیماری های انگلی و اختلالات گوارشی نیز می تواند عامل بروز لاغری باشد که با انجام مشاوره و آزمایشات مربوط مشکل مشخص و مورد بررسی قرار خواهد گرفت. این متخصص تاکید می کند وضعیت هورمونی ازجمله پرکاری تیروئید یکی از دلایل اصلی کاهش وزن است و باید در این خصوص آزمایشات دقیق تری انجام شود.
علل چاق نشدن افراد لاغر
سیده زهرا حسینی، کارشناس ارشد علوم بهداشتی و تغذیه در این خصوص به جام جم می گوید:علاوه بر بیماری هایی مانند افسردگی، بیماری التهاب روده، سیلیاک، سندرم نقص ایمنی اکتسابی ( ایدز ) و پرکاری تیروئید که همگی می تواند سبب کاهش وزن شود باید دانست مصرف برخی داروها نیز می تواند فرد را با داشتن یک برنامه غذایی متعادل و متنوع در معرض کاهش وزن قرار دهد.
به گفته حسینی، ریتالین یکی از داروهایی است که برای درمان بیش فعالی مورد استفاده قرار می گیرد و می تواند منجر به کاهش وزن و اختلال در رشد کودک شود. متفورمین که در کنترل قند بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مورد استفاده قرار می گیرد نیز می تواند سبب کاهش وزن و لاغری شود. البته داروهایی هم هستند که با ایجاد عارضه بی اشتهایی می تواند منجر به کاهش وزن شود که در گروه داروهای موثر در بیماری های ریوی، صرع، قلبی ـ عروقی و ضدافسردگی قرار دارند و برخی از انواع آنتی بیوتیک ها نیز از این جمله اند .
نکاتی برای افزایش وزن افراد لاغر
1 - یکی از روش های کابردی افزایش وزن 2 برابر کردن رژیم غذایی و متعاقب آن کالری دریافتی است. برخی افراد لاغر به اندازه رفع احساس گرسنگی غذا مصرف می کنند در حالی که برای افزایش وزن این مقدار کالری دریافتی کافی نیست .
2 - تنظیم بندی ساعات مصرف غذا برای افراد لاغر بسیار اهمیت دارد. نباید منتظر احساس گرسنگی بمانید. ساعات خود را هر دو یا سه ساعت تنظیم کرده و سر ساعت وعده غذایی مصرف کنید. اولین وعده غذایی حدود 15 تا 30 دقیقه بعد از بیدار شدن در صبح باشد نه دیرتر. وعده اول غذایی در روز باید شامل غذاهای غنی باشد تا بدن را سرشار از مواد مغذی کنند .
3 - یکی از روش های آزمایش شده و البته به اثبات رسیده برای افزایش وزن استفاده از وسایل آشپرخانه و غذاخوری بزرگ است. از بشقاب، فنجان و … بزرگ استفاده کنید. چون برای افزایش وزن باید مقدار غذا را افزایش دهید .
4 - هرگز با معده خالی ورزش نکنید. افراد لاغر ورزشکار باید یک سوال از خود بپرسند. تا به حال چند بار بدون صرف وعده اصلی صبحانه و فقط با نوشیدن مخلوط پودر پروتئین به باشگاه ورزشی رفته اند؟ یا بعد از صرف وعده نهار و گذشت چند ساعت بدون صرف میان وعده قبل تمرین ورزش کرده اند؟ این ها اشتباهات رایجی هستند که بسیاری افراد مرتکب می شوند. برای افرادی که فقط صبح زمان ورزش کردن دارند، پیشنهاد می شود یک وعده سبک قبل از تمرین مصرف کنند و وعده اصلی و بزرگ صبحانه را بعد از تمرین مصرف کنند .
5 - بر غذاهای سرشار از کالری و مواد مغذی تمرکز کنید. از مصرف غذاهای خالی از مواد مغذی و کالری اجتناب کنید. به جای یک غذای سرشار از چربی و شکر که 500 کیلوکالری انرژی دارد، سعی کنید وعده غذایی پر کالری که حاوی کربوهیدرات، پروتئین، چربی، ویتامین، مواد معدنی و فیبر باشد، مصرف کنید .
6 - در هنگام تمرین از نوشیدنی حاوی کربوهیدرات و پروتئین استفاده کنید. نسبت این نوشیدنی 2 به یک و یک لیتر آب است. با استفاده از این نوشیدنی شما در طول روز حدود 100 کلیوکالری انرژی بیشتر دریافت می کنید. مصرف این نوشیدنی قبل و بعد از تمرین باعث 450 گرم افزایش وزن در یک هفته می شود .
7 - همیشه از یک برنامه رژیمی سالم مخصوص افزایش وزن پیروی کنید و از غذا خوردن دست بر ندارید. با تغذیه سالم و تمرین بدنسازی همراه با افزایش وزن بر وزن عضلات بدن شما اضافه می شود و همچنین متابولیسم شما افزایش می یابد ./نمناک
دیدگاه شما