هرچند که بیماری ربطی به روز، ماه و فصل خاصی ندارد، اما برخی بیماریها در فصلهای خاصی از سال شیوع بیشتری دارند. پاییز هم از این موضوع مستثنا نیست و این فصل زیبا هم با بیماریهای خاص خود همراه است. سیستم ایمنی بدن همزمان با تغییرات ناگهانی دمای هوا، متحمل فشار زیادی میشود پس برای عادتکردن به آنها به زمان نیاز دارد. رطوبت و فشار هوا در کنار تغییرات ناگهانی دما، برخی از بیماریها را بیشتر شایع میکند که به آنها میپردازیم.
سلطان بیماریهای پاییزی؛ آنفلوآنزا و سرماخوردگی
تضعیف سیستم ایمنی بدن دلیل اصلی ابتلا به این بیماریهاست. البته بارش باران، وزش بادهای تند و کاهش رطوبت هوا نیز در آن دخیلاند. سرماخوردگی در پاییز بهشدت سرماخوردگی در زمستان نیست، اما در عفونتهای ویروسی و خطرات ناشی از آنها مراجعه به پزشک ضروری است. پزشکان برای جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی شستن صورت و بینی با آب سرد را توصیه میکنند. افزایش مصرف آب و میوهها، پوشیدن لباس گرم و ورزش Sport در هوای آزاد از ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا میکاهد. علائم سرماخوردگی به دو صورت تنفسی و گوارشی بروز کرده و گاهی دستگاههای تنفسی و گوارشی را با هم درگیر میکند. دلدرد، اسهال و استفراغ از علائم گوارشی و سرفه، تنگینفس و تب و لرز از علائم تنفسی این بیماری ویروسی است. جالب است بدانید این بیماری بهشدت واگیردار است و از طریق هوا، آب و غذا به فرد دیگر منتقل میشود. به گفته پژوهشگران، ویروس سرماخوردگی یا آنفلوآنزا به سیستم ایمنی بدن حمله میکند، بنابراین برای برخورداری از دستگاه ایمنی قویتر بهویژه در فصل زمستان، باید روزانه آنتیاکسیدانهای حاوی ویتامینهای A، C و E حتما مصرف شود. داشتن رژیم غذایی سالم و متنوع، خواب کافی، کنترل استرس و انجام ورزش، بدن را در مقابل بیماریها مقاوم میکند.
راههای پیشگیری: ویروس آنفلوآنزا بهسادگی از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. هر زمان که فرد بیمار عطسه یا سرفه کند، ممکن است به آن مبتلا شوید. علاوهبراین، احتمال دارد با لمس سطوح مختلف مثل میز و مانند آن، این ویروس به دستتان بچسبد. درواقع، این ویروس میتواند تا هشت ساعت روی سطوح دوام بیاورد. وقتی سطح آلوده را لمس میکنید و بعد دستانتان را به چشم، بینی یا دهان خود میزنید، ویروسها و میکروبها را مستقیم به درون بدنتان میفرستید. دقیقا به همین دلیل است که شستن مداوم دستها بسیار مهم است. با کمک واکسن آنفلوآنزا هم میتوانید ازابتلا به بعضی از انواع آن پیشگیری کنید. زمان ایدهآل برای زدن واکسن اوایل پاییز است.
زخمهای گوارشی
زخم معده و اثناعشر، از بیماریهایی هستند که این روزها شایع میشوند. پزشکان عادات غذایی غلط، بیماریهای مزمن، استرس و فشار روحی، کشیدن سیگار، عوامل ژنتیکی و همچنین عفونت باکتریایی را جزو دلایل عمده بروز زخمهای گوارشی میدانند. تغییر اشتها، احساس درد در ناحیه معده یا شکم و استفراغ از علائم شایع زخمهای گوارشی است. درصورت ابتلا به چنین زخمهایی، بلافاصله بعد از خوردن غذا با درد ناشی از زخم معده مواجه میشوید و چند ساعت بعد از خوردن غذا، یعنی وقتی گرسنه شدید، درد ناشی از زخم اثناعشر بروز میکند.
نارسایی قلبی
در این فصل احتمال بروز نارسایی قلبی برای بیماران قلبی زیاد است، زیرا بدن تلاش میکند با تغییرات این فصل همگام شود و نتیجه آن افزایش عملکرد سیستم تنفسی و قلبی است. شدتیافتن این عملکرد، مشکلاتی جدی برای بیمار ایجاد میکند. برای پیشگیری از آن، بیمار باید با پزشک مشورت کند و داروهای تجویزی را بهطور کامل و بهموقع مصرف کند. پیادهروی روزانه و قدمزدن در هوای آزاد به جلوگیری از نارسایی قلبی در این بیماران کمک میکند.
روماتیسم
در فصل پاییز بهدلیل افزایش درد مفاصل و حساسیت به سرمای هوا، بیماریهای روماتیسمی مانند آرتریت شیوع بیشتری مییابند. اگر روماتیسم دارید و در فصول سرد سال بیشتر احساس درد میکنید، میتوانید با مصرف کلسیم و ویتامینهای گروه B به بهبود تغذیه غضروف و ریشه اعصاب مفاصل کمک کنید. استفاده از پمادهای ضدالتهاب و درد، انجام طب سوزنی، حمامکردن با آب گرم و پرهیز از پیادهروی در هوای بارانی و سرد از بروز یا تشدید این بیماری پیشگیری میکند. ورزش نیز در شرایط ایدهآل به پیشگیری از تشدید بیماری کمک میکند. برای ورزشکردن بهتر است یک اتاق گرم را انتخاب کنید، لباس گرم بپوشید و ورزشهای سادهای را که به حفظ حرکت مفصلها و کارایی عضلات کمک میکند، انتخاب کنید.
چاقی
بدن افراد با سردشدن هوا چربی را بهتدریج ذخیره میکند، بنابراین فصل پاییز میتواند آغاز دوره چاقی باشد. البته انباشتهشدن چربی در بدن موجب تغییر شکل در اندام ظاهری نمیشود اما ممکن است به بیماریهای مختلفی مانند تصلب شرایین و فشار خون بالا منجر شود. در فصل پاییز، باید مراقب اضافهوزن باشید، استراحت کافی داشته باشید و بیشتر از ماههای پیش سبزی و میوههای تازه مصرف کنید. استفاده از مکملهای ویتامینی مانند قرص و یتامین C و انجام منظم ورزش و پیادهروی روزانه سیستم ایمنی بدنتان را تقویت و علاوهبرآن، از چاقی شما جلوگیری میکند.
بیماریهای مردانه
علاوهبر بیماریهایی که در مردان و زنان مشترک است، برخی بیماریهای خاص آقایان مانند پروستات در این فصل شیوع بیشتری مییابد. پیشگیری از این بیماریها تنها با مراقبتهای بیشتر میسر میشود.
افسردگی پاییزی یا افسردگی فصلی
با آغاز فصل پاییز و کوتاهی روزها و کاهش تابش نور خورشید، برخی افراد غمگین و افسرده میشوند. افراد مبتلا به این اختلال روحی تمایل دارند بیشتر بخوابند و پرخوری کنند. آنها ممکن است احساس خستگی مفرط داشته باشند و از طرفی هم قادر نیستند برنامههای خود را منظم انجام دهند. درواقع، کاهش نور خورشید منجر به افزایش ترشح هورمون ملاتونین میشود که این امر احساس خوابآلودگی و خستگی را در افراد مبتلا افزایش میدهد. وقتی فصل بهار میرسد، این علائم بهتدریج از بین میرود. پزشکان معتقدند این اختلال، یک مشکل واقعی است و نیاز به تشخیص و درمان دارد. برخی افراد بهلحاظ ژنتیکی مستعد ابتلا به این اختلال هستند که البته در زنان بهمراتب بیشتر از مردان است و به نظر میرسد که از سالهای نوجوانی آغاز میشود. بیشتر افراد مبتلا به افسردگی فصلی، در نیمه دوم سال و گاهی در روزهای ابری بدخلق شده و خسته و خوابآلود هستند، پرخوری میکنند، چاق میشوند و توانایی فعالیت آنها کم میشود. درحالیکه در نیمه اول سال این گونه نیست و این فرایند هر سال برای آنها تکرار میشود. درمان این بیماری شامل نوردرمانی و تجویز دارو برای اصلاح اختلال ترشحات مغزی است، یعنی در محیط خانه یا کار این بیماران باید منبع نور با شدت خاص قرار گیرد که فضای اتاق را مانند یک روز آفتابی، روشن کند. البته گاهی اوقات رواندرمانی هم صورت میگیرد و اگر امکان عملی وجود داشته باشد، بهتر است بیمار به مناطق گرم و آفتابی مثل جنوب کشور مهاجرت کند.
اگـــزما؛ بیماری پوستی فصل سرما
اگزما نوعی التهاب پوستی است که علائم آن شامل قرمزی، خشکی، پوستهریزی و تاولهای ریز میشود. همچنین با خارش و سوزش همراه است و میتواند باعث عفونت باکتریال ثانویه شود. پوست افراد مستعد به اگزما، خشک و تحریکپذیر است. درواقع، وقتی روی پوست آنها خراشی سطحی ایجاد کنیم، ابتدا آن محل سفید شده و سپس یک خط قرمز به جای میماند. وضعیت آبوهوا در تشدید این بیماری موثر است، بهطوریکه در فصل بهار و پاییز بیشتر دیده میشود.
عطسههای پایانناپذیر!
گاهی ممکن است نشانههای سرماخوردگی را با ورم مخاط بینی ناشی از آلرژی که به «تب یونجه» هم معروف است، اشتباه بگیرید. اگر نشانههای سرماخوردگی خیلی سریع آغاز شدند و طی 1 تا 2 هفته به پایان رسیدند، احتمالا سرماخوردهاید و آلرژی ندارید. اما اگر نشانهها بیش از دو هفته طول کشیدند، باید به آلرژی فصلی شک کنید. آلرژیها توسط سیستم ایمنی بیشفعال ایجاد میشوند. بدن شما به دلایلی به موادی مانند غبار و گرده واکنش بیش از حد نشان میدهد و هیستامین ترشح میکند. این ماده میتواند باعث ورم مجرای بینی، آبریزش، سرفه و عطسه شود. لازم به ذکر است که آلرژیها مسری نیستند اما ممکن است ارثی باشند. آلرژی افراد نسبت به گرده گیاهان در فصل پاییز تشدید میشود، اما بروز بیماریهای آسم و آلرژی در این فصل نگرانکننده نیست و در بیشتر موارد، با پایان فصل، کاملا بهبود مییابد. آبریزش و خارش بینی، عطسه و در حالت شدید، تنگی نفس از مهمترین علائم بروز آلرژی در این فصل است.
راههای پیشگیری: نوشیدن مایعات فراوان، عوارض حساسیتهای تنفسی فصلی را کاهش میدهد. درواقع، مایعات ترشحات تنفسی را رقیق کرده و باعث میشود عامل حساسیتزا اثر کمتری بر بدن بگذارد. علاوهبراین، توصیه میشود هنگامی که میزان گرده گیاهان در هوا زیاد است، بهخصوص در بعدازظهرهای خشک و خنک، از منزل خارج نشوید. باید بدانید میزان این گردهها در هوای سرد و مرطوب (بعد از باران) بهطور عجیبی کاهش مییابد. هنگام راهرفتن روی چمن و برگهای ریختهشده از درختان هم بهتر است ماسک زده شود./رکنا
دیدگاه شما