قیمت دلار دوباره در حال تغییر است. قیمت دلار از هفته گذشته سقوط غیر منتظره خود را شروع کرد اما امروز و دیروز گویا برنامه دیگری برای خود دارد. قیمت دلار که پیش بینی می شد روند نزولی را ادامه دهد با اتفاقات جدید فعلا آینده دیگری را برای خود در نظر دارد .درباره قیمت دلار باید گفت که کسانی که در هفته‌های گذشته اقدام به خرید کرده بودند، پس از افت ۵ کانالی قیمت، یک بار دیگر و این بار در قیمت‌های پایین‌تر وارد بازار شدند و ورود این دسته به بازار همراه با جوسازی زیادی بود. چه تاثیری در قیمت دلار خواهد داشت ؟ باید گفت : نتیجه ورود این گروه به بازار، افزایش ۹۰۰ تومانی دلار و رسیدن به قیمت ۲۲ هزار و ۷۵۰ تومان تا ساعت ۴ بعدازظهر بود.
قیمت دلار به کف خورده است؟
همسو با رشد قیمتی دلار، سکه تمام بهار آزادی از چند محدوده قیمتی مهم گذشت و در نهایت پشت مرز ۱۱ میلیون تومانی روی عدد ۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان قرار گرفت. این قیمت حدود ۸/ ۵ درصد از نرخ بسته شده روز پنج‌شنبه بیشتر بود. رشد بیشتر در مقایسه با افزایش قیمت حدودا ۴ درصدی دلار را می‌توان با مرزشکنی طلا در بازارهای جهانی تبیین کرد. طلا روز جمعه بالای مرز مهم هزار و ۹۰۰ دلاری قرار گرفت و همین موضوع انگیزه بازیگران داخلی برای خرید سکه و طلا را برای ورود به بازار افزایش داد. گرم طلای ۱۸ عیار نیز تحت تاثیر چنین رشدی، کانال یک میلیون تومانی را پس گرفت. روز شنبه طلای ۱۸ عیار شاهد افزایش ۵۶ هزار تومانی و قرار گرفتن بر محدوده یک میلیون و ۱۰ هزار تومانی بود.
قیمت دلار و مالدار
به گفته فعالان، خریداران دلار به دو دلیل به بازار بازگشتند: اول، تصوراینکه قیمت این ارز به کف خورده است و دوم اینکه، نرخ حواله درهم در ابتدای روز به آنها سیگنال افزایشی داد. در واقع پس از اینکه قیمت دلار به کانال ۲۶ هزار تومان خورد و سپس با افزایش فروش‌ها به سوی کانال ۲۱ هزار تومانی عقبگرد کرد، تعدادی از بازیگران بازار منتظر ایستادند که متوجه شوند، آیا قرار است بازارساز از این کانال نیز قیمت را پایین‌تر ببرد؟ روند آرام روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه به‌نظر می‌رسد، آنها را به این نتیجه رساند که دلار به کف قیمت خورده است و فرصت آغاز خریدهای جدید را دارند. در این فاصله، نرخ حواله درهم نیز با افزایش ابتدای روز به محدوده ۶ هزار و ۱۰۰ تومانی، آنها را دلگرم‌تر کرد که در موقعیت خریدار قرار بگیرند.
قیمت دلار و خریدهای مالداران
سفته‌بازان، خرید دلار در روز شنبه را تا حدی با احتیاط آغاز کردند. در واقع، آنها سعی کردند در ابتدا بازار را مورد آزمون قرار دهند که آیا آمادگی رشد بیشتر را دارد؟ آنها منتظر بودند که واکنش اولیه بازارساز در مورد ورود دلار به کانال ۲۲ هزار تومانی را بسنجند. زمانی که آنها حس کردند، سطح تقاضا در برابر عرضه ارز بسیار بالاتر است، اطمینان بیشتری پیدا کردند و در نتیجه با افزایش خریدهای خود دامنه نوسان را بالاتر بردند. دلار که در ابتدای روز در حوالی محدوده ۲۱ هزار و ۹۰۰ تومانی قرار داشت و تنها ۵۰ تومان افزایش را نسبت به نرخ بسته شده روز پنج‌شنبه نشان می‌داد، در ساعات پایانی روز به نزدیکی کانال ۲۳ هزار تومان رسیده بود. در واقع به‌نظر می‌رسد قوی نبودن سمت عرضه ارز در بازگشت سریع دلار به کانال بالاتر تاثیر مستقیمی داشت.
قیمت دلار و جوسازی سفته‌بازان
روز شنبه، صحنه قدرت نمایی مالداران بود؛ آنها نه تنها در موقعیت خرید قرار گرفته بودند، بلکه سایر معامله‌گران بازار را یا سرزنش می‌کردند که به چه امیدی دست به فروش زده‌اند یا به دیگران توصیه می‌کردند که به بازار ارز و طلا وارد شوند. حتی گروهی از آنها به بازیگران سهام اشاره کرده و عنوان می‌کردند، سهم‌های خود را بفروشید و وارد بازار ما شوید. این در حالی است که بازار سهام تا همین دیروز پربازده‌ترین بازار با اختلاف زیاد نسبت به سایر بازارها در سال۹۹ بوده است و روز شنبه نیز شاخص کل بورس نیز خود را به سوپرکانال ۲ میلیونی نزدیک‌تر کرد. البته سفته‌بازان دلار از این تاکتیک برای بازیگران بازار سهام استفاده می‌کردند که این بازار پس از رشدهای سنگین اخیر، با ریسک می‌تواند مواجه شود. بااین حال، حداقل تا دیروز چنین چیزی در بازار سهام مشاهده نمی‌شد و هم چنان برای معامله‌گران بازار جذاب به‌نظر می‌رسید. می‌توان گفت، سفته‌بازان از هر روشی در روز گذشته به‌دنبال آن بودند که دامنه نوسان افزایشی را بالاتر ببرند، چرا که چنین اتفاقی می‌توانست کمک کند بار دیگر توجه افراد عادی به بازار ارز جلب شود و وسوسه شوند که برای خرید وارد بازار دلار شوند.افزایش قیمت دلار در روز گذشته یک گروه را بییشتر از سایرین متضرر کرد؛ این گروه هم خالی‌فروشان ارزی بودند که در انتهای هفته به امید افت بیشتر قیمت دلار، در موقعیت فروش قرار گرفته بودند. با این حال، برخلاف انتظار آنها، بازار در یک روند تند افزایشی قرار گرفت. در واقع آنها که دلار را به امید نرخ‌های پایین‌تر در محدوده ۲۱ هزار و ۸۰۰ تا ۲۱ هزار و ۹۰۰ تومان پیش‌فروش کرده بودند، روز شنبه ناچار شدند برای تحویل دلارهای تعهد داده شده، در موقعیت خرید با قیمت‌های بالاتر قرار بگیرند و این عامل نیز بازار را بیش از پیش ملتهب کرد. این در حالی بود که اگر قیمت به سمت پایین کانال ۲۱ هزار تومانی می‌رفت، آنها می‌توانستند مابه‌التفاوت ریالی آن را از خریداران بگیرند و اتفاق واقعی در سمت عرضه و تقاضای دلار نیز رخ نمی‌داد. در واقع اگر قیمت دلار به عنوان مثال، در روز شنبه به ۲۱ هزار و ۵۰۰ تومان می‌رسید، آنها می‌توانستند به ازای هر دلار از خریداران خود بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان خسارت بگیرند و نیازی به پرداخت دلار هم نبود. با این حال، انتظار خالی‌فروشان برای افت قیمت محقق نشد و برخی ناچار شدند که به صورت دلاری تعهد داده شده خود را مرتفع کنند.دسته‌ای از معامله‌گران نیز روز شنبه در بازار حضور داشتند، که نه دوست داشتند در موقعیت خرید قرار بگیرند و نه تمایلی به فروش ارز خود داشتند. این گروه، تماشاچی روند بازار بودند و اعتقاد دارند، نباید هنگام معاملات و نوسانات روزانه شدید ریسک کرد. آنها احتیاط می‌کنند و به سودهای کم قناعت می‌کنند تا اینکه به‌دنبال سود و ضررهای سنگین ناشی از ریسک بالا باشند.
یک سیگنال کاهشی به بازار؟
روز گذشته خبری منتشر شد که در صورت عملی شدن می‌تواند تا حدی التهاب بازار ارز را کاهش دهد. دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق از تاسیس یک شرکت در عراق برای تسویه حساب طلب ۵ میلیارد دلاری ایران خبر داد. درست است که این خبر نشان می‌دهد که قرار نیست ایران دلاری را به صورت مستقیم دریافت کند، ولی این مسئله که می‌تواند نیازهای کالایی خود را بدون پرداخت ارزی مرتفع کند، می‌تواند فشار تقاضا در بازار ارز را کاهش دهد. موضوعی که با تضعیف سمت تقاضا، می‌تواند زمینه ساز افت قیمت‌ها شود، مگر آنکه سایر انواع تقاضاها به بازار هجوم بیاورند.
حمید حسینی روز جمعه ۳ مرداد در گفت‌وگو با سایت فرارو توضیح داده که این میزان از طلب ایران نزد بانک TBI عراق است و طبق توافق دو کشور، ایران «لیست کالا‌ها و مواد اولیه‌ای که لازم دارد» را به این شرکت می‌دهد و این شرکت «کالاهای اساسی» را می‌خرد و به ایران می‌فرستد
قیمت دلار به چه سمتی می‌رود؟
با این حال، برخی تحلیلگران، معتقدند که دلار نیز پس از یک اصلاح سریع و عمیق، منتظر سیگنال نرخ درهم است. در مقابل، عده‌ای ثبات دلار با توجه به افت تقاضا را محتمل می‌دانند. گروه سوم تحلیلگران هم بر این باورند که مشکل سمت عرضه در بازار مرتفع شده است و دلار خود را برای نزول آماده می‌کند.
آیا روند کم نوسان روزهای انتهایی هفته دلار، در هفته جاری نیز ادامه پیدا خواهد کرد یا بازار بار دیگر شاهد نوسانات پردامنه خواهد بود؟
روز پنج‌شنبه، دلار ۵۰ تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۲۱ هزار و ۸۵۰ تومان رسید. این دومین روز کم نوسان شاخص ارزی در کانال ۲۱ هزار تومانی بود، حال آنکه، بازار در ۴ روز ابتدایی هفته بسیار پرنوسان بود و تحت‌تاثیر ۴روز ریزش ابتدای هفته، در مجموع ۳/ ۹ درصد از ارزش خود را از دست داد. سکه هم در هفته گذشته کاهشی بود، ولی افت بسیار کمتری را نسبت به دلار تجربه کرد. فلز گرانبهای داخلی در هفته گذشته ۹/ ۵ درصد افت قیمت را ثبت کرد. مهم‌ترین دلیلی که موجب شد سکه ریزش کمتری را نسبت دلار تجربه کند، افزایش بهای طلا در بازارهای جهانی بود که تا حدی از فلز گرانبهای داخلی در برابر کاهش قیمت حمایت می‌کرد. اونس طلا در انتهای هفته به بالای هزار و ۸۹۰ دلار رفت و تحت‌تاثیر همین موضوع، سکه ۲۰۰ هزار تومان افزایش را تجربه کرد و به بهای ۱۰ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید. در واقع راه سکه و دلار در روز پنج‌شنبه تحت‌تاثیر رشد بهای اونس جدا شد؛ سکه راه افزایشی را انتخاب کرد و دلار مسیر کاهشی.
به نظر می‌رسد در صورتی که اونس طلای جهانی در کانال هزار و ۹۰۰ دلاری ماندگار شود، روند سکه در روز جاری نیز مثبت باشد؛ اما در مورد دلار دو دیدگاه وجود دارد. گروهی باور دارند، پس از نوسانات سنگین چند هفته اخیر، بازار وارد اصلاح شده و به نوعی در کانال ۲۱ هزار تومانی آرام گرفته است. ازنگاه این گروه، دلار پس از اینکه به مرز ۲۶ هزار تومانی برخورد کرد و سپس ۵ کانال از آن عقب‌نشینی کرد، به یک تعادل موقت دست پیدا کرده است. براساس باور آنها، بازارساز دیگر به‌دنبال کاهش بیشتر قیمت به‌صورت سریع نیست و تمایل دارد در یک موج فرسایشی، قیمت را در یک محدوده مشخص نگه دارد.
این در حالی است که گروه دیگری از فعالان باور دارند، بازار پس از یک استراحت موقت نیاز دارد که جهت حرکتی خود را تعیین کند، یا بار دیگر حرکت خود به سوی کانال ۲۶ هزار تومانی را آغاز کند یا اینکه راه کاهشی به سوی مرز ۲۰ هزار تومانی را از سر بگیرد. در این میان، عده‌ای از فعالان باور دارند، بازار پس از یک اصلاح بزرگ، کم کم با خرید معامله‌گران بزرگ در کف قیمت مواجه شد. به گفته آنها حتی این روند در معاملات پشت خطی انتهای هفته مشخص بود، چرا که در این معاملات دلار در کانال بالاتر ۲۲ هزار تومانی مورد معامله قرار می‌گرفت. در کنار این همچنان تا حدی نگرانی‌ها نسبت به آینده وجود دارد و همین موضوع موجب می‌شود که برخی افراد همچنان برای حفظ ارزش پول خود وارد بازار ارز شوند. با این حال، کاهشی‌های بازار معتقدند در حال‌حاضر بازار ارز برای سرمایه‌گذاری گزینه چندان جذابی نیست، چرا که بازدهی آن نسبت به سایر بازارها در امسال پایین بوده است. از نظر آنها دلیل افزایش قیمت، ضعف در بخش عرضه ارز بود و با ایجاد گشایش‌هایی نیز سمت عرضه قوی شد و قیمت دلار راه کاهشی را در پیش گرفت.
به باور این دسته از آنجا که مشکل سمت عرضه تا حدی حل شده است، دلیلی برای رشد دلار در کوتاه‌مدت وجود ندارد. از نظر آنها، روز شنبه می‌تواند زمان برای نزول بیشتر قیمت دلار باشد. این در حالی است که عمده معامله‌گران انتظار رشد قیمت سکه را دارند.
در این مورد دنیای اقتصاد روایت کرده است: پس از ۳ کاهش متوالی، دیروز قیمت دلار راه افزایشی را در پیش گرفت. روز چهارشنبه شاخص ارزی ۲۰۰ تومان افزایش را به ثبت رساند و به بهای ۲۱ هزار و ۹۰۰ تومان رسید. برخی فعالان، رشد آرام دلار را به معنای برگشت آرامش و تعادل به بازار تلقی می‌کردند. در واقع از نگاه آنها، دلار با یک سرعت خیره کننده حتی به سقف ۲۶ هزار تومانی رسید و پس از آن با یک موج سقوط شدید، تا کانال ۲۱ هزار تومانی عقب گرد کرد. پس از این رفت و برگشت، میزان نوسان بازار تا حدی کاهش یافت و همین محدود شدن تغییرات قیمتی، تصور بازگشت ثبات موقت به بازار را تقویت می‌کرد. عده‌ای نیز عنوان می‌کردند معامله‌گران پس از چند روز پرنوسان در وضعیت استراحت قرار گرفتند و تصمیم گرفتند بیشتر تماشاچی روند قیمت‌ها باشند.
قیمت دلار چگونه آرام می‌گیرد؟
با وجود اینکه دیروز وضعیت بازار نسبت به قبل آرام بود، عده‌ای از فعالان باور داشتند، برای اینکه آرامش پایدار بر بازار حاکم شود، نیاز است که چند اقدام در بازارها صورت بگیرد. برگشت آرامش به بازارهای موازی مانند بازار سهام، مدیریت عرضه در سمت حواله‌های ارزی، تلاش برای برگشت میزان صادرات به سطح پیش از پاندمی کرونا، مذاکره با کشور‌های همسایه برای آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده و همکاری در زمینه جابه جایی‌های بانکی، در کنار مدیریت انتظارات تورمی با انتشار اوراقی مانند اوراق مصون از تورم از جمله گام‌هایی هستند که سیاست‌گذار می‌تواند برای ایجاد آرامش پایدار در بازار ارز بردارد.
برای بازگشت آرامش به بازار ارز، سیاست‌گذار باید در جهت آرام کردن وضعیت تمام بازارها قدم بردارد. در واقع دشوار است که به عنوان مثال، ارز راه کاهشی را در پیش بگیرد و در یک محدوده قیمتی ثابت بماند، حال آنکه در بازار موازی بورس، قیمت سهم‌ها در حال جابه جایی رکورد‌ها باشند. شاخص کل بورس در ماه‌های اخیر رشد بسیار زیادی را تجربه کرده و طبیعی است که برخی معامله‌گران این بازار، کم کم بخشی از سود کسب شده را روانه سایر بازارها کنند. در واقع رشد بورس به صورت تقاضا در سایر بازارها خود را نشان می‌دهد.
در این میان، گروهی از کارشناسان عنوان می‌کنند، ممکن است طی دو یا سه روز قیمت دلار با تقویت سمت عرضه ارز دچار نوسانات سنگین کاهشی شود،، ولی برای اینکه یک تعادل پایدار بر بازار ارز حکمفرما شود، نیاز است که زمینه ورود تقاضا از سایر بازارها به ارز بسته شود. در واقع معامله‌گران آربیتراژکار به روند تمام بازارها دقت می‌کنند و زمانی که احساس کنند، بازاری از دیگر بازارها عقب افتاده است، به تدریج ممکن است به سمت آن کوچ کنند. به این ترتیب، عده‌ای از معامله‌گران باور دارند، برگشت بورس به جاده منطق تا حدی می‌تواند مانع از افزایش نوسان دوباره در بازار ارز شود، هر چند که انجام اقدامات دیگری نیز برای مدیریت بازار اهمیت دارد.
قیمت دلار و تقویت سمت عرضه بازار حواله
یکی از مهم‌ترین متغیر‌هایی که در هفته‌های گذشته در رشد قیمت دلار اثر داشت، افزایش نرخ حواله درهم بود. گفته می‌شود یکی از عوامل مهم ریزش دلار نیز همین افت شدید درهم در روزهای اخیر بوده است.
چنین مساله‌ای به خوبی نقش حواله‌های ارزی در آرامش بازار را نمایش می‌دهد. در نتیجه عامل دومی که می‌تواند آرامش ارزی پایدار کند، تقویت سمت عرضه حواله‌های ارزی و گشایش‌های بانکی است. گروهی هم باور دارند، تضعیف سمت عرضه ارز در ماه‌های اخیر در رشد قیمت دلار اثر داشت و بازار را نوسانی کرد. آنها به کاهش صادرات کشور در دوران پاندمی کرونا اشاره می‌کنند. البته باید کاهش قیمت نفت و پایین آمدن احتمالی حجم فروش آن را نیز در نظر گرفت. سخت گیری‌های زیادی نسبت به فروش نفت وجود دارد، ولی برخی فعالان باور دارند، سیاست‌گذار می‌تواند با افزایش گشایش‌های سیاسی با کشور‌های همسایه سمت صادرات را تقویت کند و در زمینه تبادلات ارزی و بانکی نیز گشایش‌هایی صورت بگیرد. حتی در این روز‌ها شایعه‌ای در بازار وجود دارد که آزاد شدن بخشی از دارایی‌های ایران در عراق منجر به سقوط قیمت دلار در انتهای تیرماه شد.
تلاش برای جذب ریال مردم
مدیریت انتظارات تورمی نیز برای کنترل قیمت دلار اهمیت زیادی دارد. به گفته برخی فعالان ریسک‌های سیاسی و نااطمینانی‌های اقتصادی موجب می‌شود که برخی افراد به سوی بازارها هجوم ببرند و هر چقدر نگرانی‌های افراد کاهش داده شود، وضعیت تمام بازارها آرام‌تر می‌شود. یکی از دلایلی که افراد به بازارهای مختلف مراجعه می‌کنند، هراس از دست دادن ارزش پولشان است و آنها سعی می‌کنند با ورود به بازارهای مختلف و خرید دارایی‌ها از پول خود محافظت کنند.
در این میان، برخی کارشناسان پیشنهاد می‌کنند دولت و بانک مرکزی با انتشار اوراقی مانند اوراق مصون از تورم، تا حدی نگرانی‌های افراد نسبت به حفظ ارزش پول را کاهش دهند و این مساله می‌تواند میزان تقاضای سایر بازارها را کاهش دهد. در واقع سیاست‌گذار می‌تواند از طریق طراحی ابزار‌های ریال را شکار کند و مانع از تاثیرگذاری آن بر بازارهای دارایی شود.
طراحی دامنه مجاز نوسان
در روزهای انتهایی تیرماه میزان نوسانات دلار به شدت افزایش یافت؛ به عنوان مثال، شاخص ارزی در تاریخ ۲۸ تیر هزار تومان رشد را به ثبت رساند و تا نقطه ۲۵ هزار و۱۰۰ تومانی رشد کرد.
در تاریخ ۳۰ تیر، دلار این بار در جهت مخالف حرکت کرد و بیش از ۲ هزار تومان از ارزش خود را طی یک روز از دست داد. چنین نوسانات شدیدی، نااطمینانی فعالان اقتصادی نسبت به وضعیت بازار را بیش از بیش افزایش می‌دهد. به نظر می‌رسد برای اینکه بازار درگیر چنین هیجاناتی نشود، نیاز است که بازارساز یک دامنه نوسان مجاز را تعریف کند و در سقف و کف‌های این دامنه، بامداخله خود سعی کند مانع از ایجاد نوسانات شدید در بازار شود. به گفته برخی تحلیل گران در مقاطعی از تیرماه، بازار در وضعیتی قرار گرفته بود که برخی معامله‌گران تصور می‌کردند، بازارساز، نوسان دلار را به حال خود رها کرده است.
در این میان، عده‌ای باور دارند بازارساز با فروش از سقف و ریزش شدید، سفته بازان را تنبیه و امکان بازگشت آنها به معاملات را دشوار می‌کند. ممکن است چنین اتفاقی برای عده‌ای رخ دهد، ولی مساله این است که قیمت سایر اجناس پس از دیدن یک سقف دلار به سختی دوباره با قیمت‌های پایین‌تر تنظیم می‌شود. در کنار این، فتح سطوح قیمتی چنین انتظاری را در میان برخی معامله‌گران ایجاد می‌کند که دلار باز هم در آینده به این قیمت بازخواهد گشت.
دیدگاه شما