سال گذشته نیز سرهنگ تورج کاظمی، رئیس پلیس سایبری تهران، گفت که پلیس با "شاخ‌های اینستاگرام" برخورد می‌کند. کاظمی افزود: "وقتی صفحات شاخ‌های اینستاگرام توسط پلیس فتا شناسایی می‌شوند، مدیران این صفحات در هر کدام از استان‌ها که باشند به آن استان اعلام می‌شود."
در سال‌های اخیر، اینستاگرام به ابزاری برای تبلیغ محصولات، رستوران‌ها و فروشگاه‌ها بدل شده است و نقشی پراهمیت در زندگی اقتصادی جوانانی یافته که از این طریق کسب درآمد می‌کنند.
در ابتدا تعداد این جوانان معدود بود و تحت عنوان "واینر" در اینستاگرام و یوتیوب با ساخت کلیپ‌های طنز و از طریق تبلیغات کسب درآمد می‌کردند. اما به تدریج برخی نیز برای اینکه بتوانند از فضای مجازی کسب درآمد کنند به شیوه دیگری خود را در شبکه‌های اجتماعی مطرح کردند تا بتوانند فالوئر‌های خود را افزایش دهند. به این جوانان "شاخ‌های اینستاگرام" گفته می‌شود، دلیل این نام گذاری شکل ظاهری این جوانان است، اکثریت آن‌ها دارای جراحی‌های زیبایی و آرایش‌های غلیظ هستند و پوشش‌های آزاد و مورد علاقه خودشان را دارند.
این جوانان عمدتا از طریق انتشار عکس و ویدیو از زندگی شخصی خود در شبکه‌های اجتماعی مطرح شدند و به دلیل نبود محدودیت در فضای مجازی توانستند شروع به تبلیغات محصولات و برند‌های کوچک (محصولات آرایشی، بهداشتی، فرشگاه‌های لباس، عطر و رستوران‌ها) کنند. تبلیغ این محصولات در رسانه‌های رسمی در ایران یا ممنوع و یا بسیار گران است، به همین دلیل شرکت‌ها و فروشگاه‌ها نیز ترجیح می‌دهند کالای خود را با قیمتی کمتر در جایی تبلیغ کنند که مشتری کالا یا خدمات آن‌ها در آنجا حضور دارند.
اما فعالیت‌هایی آن‌ها در مواردی با قوانین و عرف جامعه هم خوانی ندارد. همین مسئله موجب شده که تحت نظر نهاد‌های امنیتی و قضایی قرار گیرند.
مقابله با شاخ‌های اینستاگرام
هر ساله پلیس درباره فعالیت این افراد هشدار می دهد. سال گذشته هشدار پلیس به "شاخ‌های اینستاگرام " پس از موج فعالیت آن‌ها در فضای مجازی با انتشار ویئو‌هایی رقص بالا گرفت. در همین راستا چند صفحه اینستاگرامی محبوب که ویدئو‌هایی از رقص صاحبان حساب منتشر می‌کردند، مسدود شدند.
تلویزیون نیز اعترافاتی از چند نفر پخش کرد که به نظر می‌رسید با همین صفحات رقص مرتبط باشند. آن اعترافات در برنامه‌ای با عنوان "بیراهه" پخش شد و معاونت اجتماعی نیروی انتظامی در ساخت آن نقش داشت. انتقادات زیادی از برنامه "بیراهه" صورت گرفت.
در این بین بزه کاری‌هایی نیز در فضای اینستاگرام توسط همین "خرده ستاره"ها رخ داد که باعث شد مدتی فشار‌هایی برای مسدود کردن اینستاگرام صورت بگیرد که البته تا کنون به نتیجه نرسیده است.از جمله این موارد می توان به ماجرای وحید مرادی اشاره کرد.
پلیس البته راه دیگری نیز برای کنترل این فضا آزمایش کرد. این راه تلاش برای تغییر رفتار "شاخ‌های اینستاگرامی" بود. در همین رابطه عده‌ای را احضار کرد و تذکر‌هایی را به آن‌ها داد. پس از آن تعدادی از این چهره‌های مشهور ظاهرشان، ادبیات و عملکردشان به شکل عجیبی تغییر کرد.
آن‌ها به شکل ناگهانی و هم‌زمان تمامی عکس‌ها و ویدیو‌های بی‌حجاب خود را پاک و اعلام کردند که با رضایت قلبی به طرح "سالم‌سازی فضای مجازی" پیوستند. البته این تغییر رفتار بازتاب وسیعی یافت و در مواردی دستمایه طنز و خنده در فضای مجازی قرار گرفت.
سابقه برخورد‌هایی از این دست به سال ۱۳۹۵ برمی‌گردد، هنگامی که سپاه شماری از جوانان فعال در صفحه‌ای به نام "بچه پولدار‌های تهران" را بازداشت کرد. پس از آن، جوانان دیگری که از طریق مدلینگ به تبلیغ لباس در اینستاگرام می‌پرداختند و کسب درآمد می‌کردند نیز بازداشت شدند.
درآمد شاخ‌های اینستاگرام چقدر است؟
این روز‌ها یکی از بحث‌های رایج این است که اینفلوئنسر‌های اینستاگرام چقدر درآمد دارند. آن‌ها باید پیش از آنکه به کسب درآمد فکر کنند، بتوانند تا حداقل ۱۰ هزار فالوئر واقعی داشته باشند. البته شروع تبلیغات با این میزان فالوئر نیز خیلی موثر نیست به همین خاطر بسیاری از شاخ‌های اینستاگرام ابتدا مدعی اند که تبلیغات ندارند. با این روش تعداد فالوئر‌های خود را افزایش می‌دهند. هنگامی که به میزان قابل توجهی رسید ناگهان وارد فعالیت تبلیغاتی می‌شوند.
هزینه‌های تبلیغات در صفحات این افراد از یکصد هزارتومان تا ۲۰ میلیون تومان برای هر پست می‌رسد. برخی‌ها از این طریق درآمد‌های کلان میلیونی کسب می‌کنند. برای نمونه صفحه «آنابانو» و «تیناجون» روزانه به‌طور میانگین چهار تا پنج کلیپ منتشر می‌کنند. هر ویدیو با قیمت حداقل ۲۰۰ هزار تومان منتشر می‌شود. یعنی درآمد روزانه یک میلیون تومان و درآمد ماهانه ۳۰ میلیون تومان.
یکی از این افراد که صفحه اش حدود دو میلیون نفر بیننده دارد درباره هزینه‌های تبلیغات گفته است: "بستگی به مدل ساخت آگهی دارد که چقدر هزینه دریافت کنیم. قانون خاصی ندارد، اما برخی آگهی‌ها اختصاصی، برای فلان برند ساخته می‌شود که تا ۱۰ – ۱۵ میلیون تومان هم قیمت دارد، اما در برخی کلیپ‌ها اسم محصول یا برند آورده می‌شود که ۳-۴ میلیون است."
البته همه شاخ‌های اینستاگرام به دنبال کسب در آمد از طریق تبلیغات نیستند. برخی از آن‌ها صرفا به دنبال کسب شهرتند و برخی دیگر به دنبال بهبود موقعیت خود در فضای فرهنگی و اجتماعی کشورند. عده‌ای از آن‌ها با تولید محتوای مناسب و جذاب توانسته اند به فضای فرهنگی کشور وارد شوند و حالا بازیگر سینما و تلویزیونند. برخی نیز از همه این مزایا با هم استفاده کرده اند.
مثلا جواد خواجوی طنزپرداز و دوبلور مشهدی توانست از طریق شبکه‌های اجتماعی به جایگاه مناسبی برسد. خواجوی حالا هم در تلویزیون، تئاتر و سینما حضور دارد او حتی اخیرا تیتراژ یک سریال را هم خوانده است. خواجوی از طریق صفحه اینستاگرامش به تبلیغ محصولات و کالا‌های مختلف می‌پردازد. او متولد سال ۷۱ است.
یا یکی دیگر از اینفلوئنسر‌های مشهور اینستاگرام سهیل، نام دارد که با ساخت دابسمش توانست به محبوبیت بالایی برسد. حالا او به یک بازیگر تبدیل شده و در محافل سینمایی و هنری حضور پررنگی دارد.
اما عده‌ای نیز ظاهرا به دنبال تبلیغات نیستند و بیشتر به دنبال دیده شدن‌اند. این افراد با شوآف زندگی خصوصی خود سعی می‌کنند محبوبیت کسب کنند. برخی از این افراد خارج از کشور، به ویژه در ترکیه زندگی می کنند.
فرارو
دیدگاه شما