اگر این علائم را دارید، به داد تیروئیدتان برسید!

دکتر حسین قریب (فرزند مرحوم محمد قریب بنیاندگذر طب اطفال ایران) متخصص غدد درون ریز در مایو کلینیک گفت: اگر همیشه خوب می خوابیدید، اما اخیرا متوجه شدید نمی توانید در طول شب بخوبی بخوابید این می تواند نشانه ای از مشکلات تیروئید باشد. تیروئید پرکار هورمون های خاصی را (تری یدوتیرونین یا همان T3 و تیروکسین یا همان T4) را بیش از اندازه تولید می کند که سیستم عصبی مرکزی را بیش از حد تحریک می کند و منجر به بی خوابی می شود.

از سوی دیگر اگر بعد از داشتن خوابی کامل در شب هنوز هم احساس خستگی می کنید یا نیاز به خواب بیش از حد معمول دارید ممکن است تیروئیدکم کار داشته باشید که بخاطر این است که بدن شما هورمون های کافی تولید نمی کند.

استرس ناگهانی

اگر قبلا هرگز مشکل اضطراب نداشتید، اما حالا حس می کنید همیشه مضطرب یا بی قرار هستید احتمال دارد تیروئید پرکار داشته باشد. مقدار زیاد هورمون های تیروئید موجب می شود بیمار حس اضطراب یا آشفتگی داشته باشد که دلیل خاصی برای آن پیدا نمی کند. تحریک بیشتر مغز باعث می شود شما تا حدی هیجان زده شوید که احساس خوبی در مورد آن نداشته باشید.

تغییر در عادات اجابت مزاج

یبوست مکرر می تواند علامت تیروئید کم کار باشد. هورمون های تیروئید نیز در روان نگه داشتن مسیر گوارشی شما نقش ایفا می کنند. اگر خیلی کم شوند، مواد دخال روده پس داده می شوند. تیروئید پرکار می تواند اثر عکس داشته باشد یعنی تولید اسهال کند.

نازک شدن مو ها

نازک شدن مو ها بخصوص مو های ابرو یکی از چندین علائم تیروئید است که باید به آن توجه ویژه کنید. تیروئید کم کار یا پر کار چرخه رشد مو را مختل می کند. معمولا اکثر مو های شما رشد می کنند درحالی که بخش کوچکی از آن ها در حال استراحت هستند با این وجود وقتی که هورمون های تیروئید نامتعادل باشند بخش زیادی از مو ها در یک زمان استراحت می کنند. این موجب می شود که مو ها شما نازکتر شوند. می توانید در مورد علائم خاموش سرطان تیروئید چیز هایی یاد بگیرید.

عرق کردن زیاد

تعریق زیاد به هنگامی که هوا گرم نیست یکی از علائم شایع تیروئید پرکار است. تیروئید تولید انرژی بدن را تنظیم می کند. میزان هورمون های بالاتر از حد طبیعی، به معنای بالا بردن متابولیسم است که موجب می شود شخص احساس گرما کند.

اضافه وزن غیر طبیعی

اگر احساس می کنید که شلوار جین تان تنگ شده و دکمه آن سفت تر از قبل بسته می شود، اما صد درصد مطمئن هستید که تغییری در عادات تغذیه ای یا تحرک خود نداشته اید احتمال دارد یکی از علائم تیروئید کم کار باشد و باید آن را مقصر بدایند. کمبود هورمونها، متابولیسم و سوزاندن کالری را کاهش می دهد بنابراین ممکن است شاهد کاهش وزن تدریجی، اما بدون دلیل باشید.

کاهش وزن عجیب

برخلاف مورد قبلی، اگر ناگهان متوجه شدید که سایز بدنتان کوچک شده و لباس ها برایتان بزرگ شده بدون اینکه هیچ تغییر اساسی در رژیم غذایی داشته باشید یا بدون اینکه ورزش شدید انجام داده باشید ممکن است تیروئید پرکار داشته باشید که موجب افزایش متابولیسم می شود. افرادی که می گویند اشتهایشان زیاد است و غذای زیادی می خورند، اما به جای چاق شدن در حال از دست دادن وزن هستند، این افراد تیروئید پرکار دارند.

مه مغزی هم یکی از علائم تیروئید است

وقتی تیروئید به خوبی کار نمی کند، مغزتان نیز تاثیر خواهد گرفت. ابتلا به تیروئید پرکار، برای برخی افراد موجب مه مغزی می شود. سایرین هم دچار کم حافظگی می شوند (همانند این حس که می گویند نوک زبانم بود، اما یادم رفت) یا در کل دچار خستگی مغزی می شوند. تیروئید پرکار می تواند تمرکز کردن را دشوار کند.

احساس انرژی زیاد (انگار پنج فنجان قهوه خوردید)

تولید زیاد هورمون های تیروئید سرعت فرایند های بدن را بالا می برد. افرادی که این وضعیت را دارند حس می کنند که خیلی قهوه نوشیده اند یا حتی موقع استراحت هم تپش قلب دارند.

اجبار به چرت بعد از ظهر هر روزه

خستگی در طول روز یا احساس شدید به چرت زدن می تواند یکی از علائم تیروئید کم کار باشد. بدن به این هورمون ها نیاز دارد تا انرژی تولید کند.

اختلال پریودی

تیروئید هم به کنترل چرخه قاعدگی کمک می کند. اگر پریودی سنگین، طولانی یا نزدیک به هم دارید، ممکن است تیروئید شما هورمون های کافی تولید نکند. اما اگر پریود ها سبک می شوند یا فاصله زیاد بین آنهاست ممکن است به علت تولید زیاد هورمون ها باشد.

ناباروری یا سقط جنین

زنانی که برای باردار شدن مشکل دارند بدون اینکه سابقه خانوادگی در ناباروری داشته باشند یا در مراحل اولیه بارداری سقط جنین داشتند باید به دنبال غربالگری و کنترل تیروئید باشند. پایین بودن سطح هورمون ها بر تخمک گذاری اثر گذاشته و شما را مستعد ناباروری یا سقط جنین می کند. اگر در حال اقدام برای بارداری هستید و یا در حال حاضر باردار هستید، استفاده از مکمل های هورمون تیروئید برای شما بسیار مفید خواهد بود.

تاخیر در رشد کودکان

مشکلات تیروئید اغلب به طور متفاوتی در بچه ها نشان داده می شود، چون بچه های کوچک قادر به اظهار علائم خود نیستند. اگر متوجه شدید که رشد کودک شما نسبت به همسالان خود کندتر است، در مورد درد عضلات شکایت دارد یا اگر معلم ها می گویند وی بازیگوش است و تمرکز ندارد می تواند یکی از علائم تیروئید و پایین بودن سطح هورمون ها باشد که بر رشد آن ها اثر می گذارد.

چگونه مشکل تیروئید را درمان کنیم

علائم تیروئید پرکار یا کم کار هر دو به آسانی درمان می شوند.

اگر تیروئید شما پرکار است: یکی از رایج ترین روش های درمان قطع ید یا دستکاری غده تیروئید است. این یک جایگزین برای جراحی است و نیاز به درمان با هورمون تیروئید برای کل زندگی دارد. پزشکان نیز داروی ضد تیروئید تجویز می کنند که تولید و آزاد کردن T4 و T3 را کند می ند. وقتی که هورمون متعادل شد، بیماران نهایتا می توانند مصرف دارو را قطع کنند.

اگر تیروئید کم کار دارید: این نوع معمولا نیازمند به درمان طولانی مدت با یک هورمون مصنوعی به نام لووتیروکسین است. داروی خوراکی سطح هورمون را به حالت متعادل بر می گرداند علائمی همچون اضافه وزن، خستگی، مه مغزی و یبوست را هم از بین می برد. البته حتی تیروئید نرمال هم خطراتی در سلامتی دارد.