جهش قیمت‌ها فقر را به سرعت گسترش داده و حالا به مناطق متوسط شهر رسانده است. فروشگاهی در میدان ولیعصر است و مرکز پایتخت. روی شیشه مغازه برگه‌ای چسبانده: «نان برای نیازمندان رایگان است» در شرایطی که سایه تورم و گرانی بر سر خیلی‌ها سنگینی می‌کند هنوز برخی از مردم دستگیر نیازمندان هستند.
یکی از نانوایی‌هایی که نان رایگان می‌دهد، می‌گوید: «نیازمندان هر روز برای گرفتن نان می‌آیند، برخی‌هایشان را دیگر می‌شناسیم چون تقریبا ثابت هستند. در دو، سه سال اخیر نان رایگان می‌دهیم، آن هم به صورت ثابت و هر روز. بیشتر هم زنان برای گرفتن نان رایگان می‌آیند تا مردان.»
او در پاسخ به این سوال که مرکز شهر است، آیا تعداد نیازمندان کم است؟ می‌گوید: «اگرچه مرکز شهر است و انتظار می‌رود مراجعه نیازمندان برای نان رایگان کمتر باشد اما اینطور نیست، تعدادشان کم نیست. برخی از خریداران هم هستند که با خریدشان پول بیشتری می‌دهند تا به نیازمندان نان دهیم.»
دیوار مهربانی نان
دیوار مهربانی به نانوایی‌ها هم رسیده است. حالا دیگر برخی از مردم هزینه یک روز تنور را پرداخت می‌کنند و آن را به نیازمندان می‌بخشند. برخی از نانواها می‌گویند قبلا با مناسبت‌های مذهبی و برای نذر بود اما حالا در برخی روزهای معمولی و بدون عنوان نذر به نیازمندان کمک می‌کنند. نان رایگانی که خبر از فقر زیر پوست شهر می‌دهد و دیگر مختص مناطق حاشیه‌نشین هم نیست.
یک نانوای دیگر حوالی میدان انقلاب هم روی مغازه‌اش بنر بزرگی نصب کرده با این نوشته: «نان مهربانی هست، شما هم می‌توانید شریک شوید». سه نفر برای این نانوایی کار می‌کنند، چه صاحب اصلی نانوا باشد چه نباشد به نیارمندان نان تافتون رایگان می‌دهند.
خودشان هم از اقتصاد این روزها دل خوشی ندارند اما می‌گویند در حد توانمان کمک می‌کنیم هر چند کم. همه اینها در شرایطی است که داده‌های مرکز آمار ایران از افزایش تورم نقطه به نقطه، ماهانه و سالانه خبر می‌دهد. نرخ تورم سالانه هم برای خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب ٣۴,١ درصد و ٣۵.٠ درصد است که برای خانوارهای شهری ١,٩ واحد درصد افزایش و برای خانوارهای روستایی ٢.۵ واحد درصد افزایش داشته است.
این در حالی است که اخیرا نیز موضوع نان قسطی در برخی از شهرها خبرساز شد. نانی که برای خرید آن کارت ملی امانت می‌دهند.
ماجرای نان در ۱۰۰ سال پیش
از سوی دیگر در برخی از نانواها نیز نوشته‌ای به در و دیوار مغازه‌ها می‌چسبانند که نان نسیه داده نمی‌شود! مجید ابهر، آسیب‌شناس اجتماعی و رفتارشناس به تجارت‌نیوز می‌گوید: «شرم‌آور است دیدن چنین مواردی برای کشوری که روی مخازنی از نفت و گاز نشسته ولی برخی از مردم به فکر گرفتن نان نسیه و رایگان هستند.»
او با بیان اینکه این موضوع نشان از فقر گسترده می‌دهد، می‌گوید: «گران و ارزان شدن نان به عنوان اصلی‌ترین بخش مواد غذایی می‌تواند نبض سیاسی جامعه را از تعادل خارج کرده و موجب بروز مشکلات سیاسی و اجتماعی گردد. حدود صد سال پیش یکی از مشکلاتی که پیش آمد همین بلوای نان بود. متاسفانه سیاست‌های غلط اجتماعی و سیاسی در کشور کار را به جایی رسانده که امروز نانواهای مرکز شهر به بالا هم با این موضوع درگیر هستند.» صحبت‌های او اشاره دارد به اعتراض مردم برای نان در سال ۱۳۰۴ خورشیدی که گندم و آرد کمیاب شد.
مهر ماه سال جاری هم حمیدرضا امام‌قلی‌تبار، بازرس مجمع عالی نمایندگان کارگران کشور گفت خط فقر در جامعه برای خانوار چهار نفره ۱۰ میلیون تومان است. این در حالی است که برخی یا درآمدی ندارند و یا هم درآمدشان آنقدر کم است که کفاف خرج خانواده را نمی‌دهد.
برخی از نانواها از خیرین پول می‌گیرند و برخی نیز خودشان نان رایگان می‌دهند. ابهر در این مورد می‌گوید: «این کارها ارزشمند است اما راهگشا نیست و دولت باید فکری اساسی برای این موضوع کند. موضوع هم تنها تهیه نان نیست بلکه مواد خوراکی دیگر هم اینجا هم مطرح است که شخص باید بتواند تهیه کند. اگر وضعیت همین گونه پیش برود، آینده روشنی را نمی‌بینم.»
صحبت‌های این کارشناس اقتصادی به نرخ تورم اشاره دارد. بر اساس آمارهای مرکز آمار ایران تورم ماهانه در بهمن سال جاری برای گروه‌های عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» ۵.٢ درصد و برای «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» ١.١ درصد بوده است.
ابهر در پایان با اشاره به شکاف طبقاتی در کشور، بیان می‌کند: «در حالی برخی نان رایگان و قسطی تهیه می‌کنند که برخی دیگر برای نگهداری سگ و گربه خود روزانه ۳۰۰ هزار تومان هزینه می‌کنند. کسانی که گوشت راسته و فیله به سگ و گربه خود می‌دهند.»
دیدگاه شما