مسعود تجریشی مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: کف دریاچه ارومیه عمق گرفته است و این خبر خوب به این معنی است که آب جدید وارد دریاچه شده و نمک‌ها را حل کرده که نکته بسیار امیدوارکننده‌ای است.
وی با بیان اینکه افزایش یک متری عمق آب در دریاچه ارومیه اتفاق افتاده است، افزود: امیدواریم با آب بیشتری که به سمت دریاچه ارومیه می‌آید، مردم بتوانند استفاده‌های تفرجگاهی نیز از این پهنه آبی داشته باشند.
وی با تاکید بر اینکه احیای دریاچه ارومیه فرصت طلایی است، گفت: احیای دریاچه ارومیه نشان داد که می‌توانیم مصرف آب کشاورزی را کم کنیم و در عین حال تولیدات را افزایش دهیم.
تجریشی تاکید کرد: باید در این مسیر تا ۵ ساله آینده حرکت کنیم تا مطمئن شویم احیای اکولوژیکی دریاچه ارومیه اتفاق افتاده است.
وی اظهار کرد: برنامه‌ها و اقدامات انجام‌شده برای احیای دریاچه ارومیه در سال‌های گذشته می‌تواند الگویی برای دیگر تالاب‌های کشور و مشکلات آبی جاری باشد.
معاون منابع انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه احیای دریاچه ارومیه می‌تواند الگویی برای تمام دنیا باشد، افزود: در کتاب درسی دانش‌آموزان استرالیا به عنوان تجربه و مدیریت ناموفق از دریاچه ارومیه نامبرده شده بود، ولی ما در کوتاه‌ترین زمان با علم، توان و ابتکار داخلی توانستیم دریاچه را احیا کنیم که دستاورد بسیار بزرگی است.
وی ادامه داد: این در حالی است که برای دریاچه آمریکا بیش از ۲۰ سال و دریاچه آرال نیز ۱۰ سال است که نتوانسته‌اند کاری انجام دهند، اما ما نشان دادیم با استفاده از کار جمعی، دانش روز و تجربه‌های جهانی می‌توانیم دریاچه ارومیه را احیا کنیم.
تجریشی گفت: فاز تثبیت دریاچه ارومیه را در سال های ۹۶ و ۹۷ گذراندیم و بعد از آن به دنبال این بودیم که با کاهش مصرف آب، بهره‌وری آب را افزایش دهیم و کشاورزی منطقه از حالت سنتی به کشاورزی پیشرفته‌تر تبدیل شود.
وی ادامه داد: از سال ۱۳۹۷ به این سمت حرکت کردیم که چگونه می‌توانیم با آب کاهش یافته که به سمت دریاچه سرریز شده و نیز آب باقیمانده، به معیشت کشاورزان منطقه کمک کنیم.
مدیر دفتربرنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: بنا بر اعلام وزارت جهاد کشاورزی در این سال‌ها با استفاده از ۴۰ درصد آبی که در پایاب سدها داشتیم، ۱۵ تا ۲۵ درصد تولیدات زراعی و باغی را افزایش دادیم که نشان می‌دهد پیش از این، آب را اسراف می‌کردیم.
وی با اشاره به اینکه در قدم بعدی باید از ۶۰ درصد آب باقیمانده تولیدات کشاورزی افزایش پیدا کند، افزود: یکی از برنامه های گسترده این است که روی ۵ محصول اصلی یونجه، گندم، انگور، سیب و چغندرقند متمرکز شویم.
تجریشی اضافه کرد: در خصوص چغندر قند با این روش که مازاد بر تولید نباید از استان خارج شود، برنامه‌ریزی کردیم و توانستیم با نشاء، آبیاری زیر سطحی و بذرهای مناسب تمام نیاز داخلی استان‌های پیرامونی دریاچه ارومیه را تامین و ادامه فعالیت کارخانه قند میاندوآب را ممکن کنیم.
وی افزود: در گندم نیز سه بذر مختلف که مراکز تحقیقاتی بخش خصوصی تولید کرده بودند، معرفی و امسال در ۴۷ هزار هکتار از ۱۱۷ هزار هکتار اراضی کشت گندم انجام گرفت و این روند تا ۵ سال آینده ادامه پیدا می‌کند.
مدیر دفتربرنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: در رابطه با گیاهان دارویی، برنامه مفصلی از سوی جهادکشاورزی به عنوان مجری طرح گیاهان دارویی از ۳ سال پیش شروع شده و هر سال ۱۰۰ درصد سطح زیرکشت اراضی گیاهان دارویی افزایش پیدا کرده و سعی کردیم از ظرفیت های علمی جهاد دانشگاهی دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی نیز در مورد اینکه چه نوع گیاهان دارویی در این استان‌ها کاشت شود و همچنین احصاء چالش‌ها و موانع موجود در این مسیر، کمک گرفته شود.
وی گفت: ظرفیت بسیار خوب زیر ساختی در حوزه گیاهان دارویی در کشور وجود دارد و دریاچه ارومیه تاکنون از جمله حوضه‌های آبریزی بوده است که ساختار آن معکوس بوده، یعنی ظرفیت کارخانه‌ای وجود داشته، ولی محصول به عمل نمی‌آمد.
تجریشی یادآوری کرد: در حوضه آبریز دریاچه ارومیه سعی کرده‌ایم به سمت کشت گیاهان کم‌آبری برویم که دارای ارزش اقتصادی بالاتری هستند.
وی ادامه داد: تا آخر امسال و حداکثر خرداد ماه سال آینده عمده پروژه های سازه ای از جمله سردهنه ها و همچنین پروژه انتقال آب و تصفیه‌خانه‌های در نظر گرفته شده برای احیای دریاچه ارومیه به اتمام می‌رسد و در دولت بعدی نیاز به اجرای پروژه‌های سنگین با منابع مالی بالا نخواهیم داشت.
مدیر دفتر برنامه‌ریزی وتلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه اضافه کرد: فعالیت‌های کاهش مصرف آب کشاورزی از سال ۹۸ شروع شده و برنامه‌ها در سازمان برنامه و بودجه و وزارت کشاورزی به تصویب رسیده و در سال آبی جاری، جهاد کشاورزی در ۴۰ منطقه روستایی به عنوان پایلوت برنامه‌ها را آغاز کرده و سازمان جهانی فائو نیز کمک می کند تا از تجربه بین‌المللی برای مصرف آب کمتر و افزایش تولیدات استفاده کنیم.
وی افزود: تمام اقدامات و کارهای مربوط به احیای دریاچه ارومیه در این راستاست که بعد از اینکه پروژه‌های سازه‌ای به اتمام برسند، تا سال ۱۴۰۶ دریاچه به تراز اکولوژیک برسد و پروژه‌هایی اجرایی شوند که بقیه آب مورد نیاز را تامین کنند.
تغییرات ۳۰ ساله دریاچه ارومیه بر پایه داده‌های ماهواره‌ای نشان می‌دهد که این دریاچه هنوز با روزهای خوب خود فاصله زیادی دارد و افزایش بارش‌ها و استفاده بهینه از منابع آبی بر اساس سیاست‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه می‌تواند ضمن ادامه روند افزایش تراز آب این دریاچه، به احیای کامل آن بیانجامد.
قبل از تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه تراز این حوزه آبی بسته سالانه به طور متوسط ۴۰ سانتی‌متر کاهش می‌یافت اما در سایه اقدامات دولت تدبیر و امید، روند خشک شدن آن متوقف شد.
هرچند تراز یک‌هزار و ۲۷۴ متر به عنوان ارتفاع اکولوژیک دریاچه ارومیه اعلام شده ولی این دریاچه در تراز یک‌هزار و ۲۷۲ متر هم شرایط مطلوب خواهد داشت و بیش از ۹۵ درصد کانون‌های ریزگرد آن رفع خواهد شد.
دریاچه ارومیه در قالب طرح‌های ستاد احیا قرار است ظرف مدت ۱۰ سال / از ۱۳۹۴/ به تراز اکولوژیک خود برسد که حدود یک‌ونیم تا ۲ سال از برنامه عقب است؛ این دریاچه از اواسط دهه ۱۳۸۰ شروع به خشک شدن کرد و بنا بر آمار بین‌المللی تا سال ۲۰۱۵ میلادی حدود ۸۰ درصد از مساحت آن خشک شد.
دیدگاه شما