آنمی یا فقر آهن یکی از شایعترین بیماریهای رایج در ایران است؛ در این بیماری اکسیژن به دلیل اختلال در عملکرد هموگلوبین که مسئول اکسیژن رسانی به تمام اعضای بدن است، با مشکلات چون هایپوکسی مواجه میشود؛ به طور کلی کم خونی دلایل مختلفی مانند وراثت، کمبود ب ۱۲، مسمویت با سرب و ... دارد و شایعترین نوع آن، فقر آهن است.
به کاهش گلبولهای قرمز خون در بدن در شرایطی که شمار هموگلوبین در زنان زیر ۱۲ و در مردان، زیر ۱۳ باشد، کم خونی و آنمی می گویند.
پوپک اسدی فوق تخصص بیماریهای غدد و متابولیسم در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: علت کم خونی میتواند ناشی از عواملی مانند خونریزی، کمبود آهن در رژیم غذایی و متناسب نبودن میزان دریافت و مصرف آهن باشد که مورد آخر در دوران بارداری و شیردهی نمود بیشتری دارد.
او افزود: کمخونی در بیمارانی که با مشکل غدد درون ریز مواجه هستند، به خصوص اگر آسیب در ناحیه هیپوفیز یا جراحی در لوب قدامی هیپوفیزباشد، هم دیده میشود.
این فوق تخصص بیماریهای غدد و متابولیسم اظهار کرد: آنمی از نوع نورموکروم نورموسیت است و در این اختلال کاهش گلبول سفید هم میتواند رخ دهد همچنین هورمون رشد باعث تحریک گلبول قرمز می شود.
کمخونی و اختلال در عملکرد تیروئید
او با اشاره به اینکه بیماریهای تیروئیدی از دیگر علل بروز آنمی هستند که شامل نورموسیتیک، ماکروسیتیک یا میکروسیتیک میشود، گفت: کمبود هورمون تیروئید باعث کاهش آهن و ویتامین ب ۱۲ و اسید فولیک در بدن می شود و اغلب پس از درمان اصلاح خواهد شد.
این فوق تخصص بیماریهای غدد و متابولیسم ادامه داد: اغلب کمخونی در بیماران تیروئیدی شدید نیست و هموگلوبین به زیر ۸ و ۹ نمیرسد مگر آنکه کمککاری آنقدر شدید باشد که باعث خونریزی شدید ماهیانه در خانمها شود که به دنبال آن فقر آهن و کم خونی شدید ایجاد کند.
اسدی ادامه داد: بیماری دیگر عامل کمخونی پاراتیروئید است. هورمون PTH مترشحه از غده پاراتیروئید باعث سرکوب شدن گلبولهای قرمز میشود؛ کم خونی به هر علتی که باشد خصوصا در زمینه فقر آهن، باید در این دوران بحران کرونا اصلاح شود؛ چرا که باعث ضعف سیستم ایمنی خواهد شد و امکان ریسک ابتلا بیشتر می شود.
درمان کم خونی با عادات مناسب تغذیه ای
آنمی یا همان فقر آهن شایعترین بیماری در جهان و ایران است که مبتلایان زیادی دارد و درمان آن، دغدغه بیمارانی است که تعدادشان هم کم نیست.
بررسی علل ابتلا و تشخیص نوع کم خونی، به درمان هرچه سریع تر و دقیق تر بیماری کمک می کند. علائم ابتلا به کم خونی فراوان است و برخی از این علامت ها حائز اهمیت و خطرناک و برخی دیگر، کم اهمیت است اما بررسی تک تک این علائم، تشخیص و درمان را آسان می کند .
کوروش صمدپور متخصص تغذیه و رژیم درمانی در گفتوگو با خبرنگار علمی پزشکی، بیان کرد: اگر آهن مصرفی در غذایی که مصرف می کنیم به اندازه کافی نباشد یا در صورت دریافت، به شکلهای مختلف، آن را از دست بدهیم، باعث بروز آنمی میشود. در افراد بزرگسال هم توصیه می کنیم که اگر افراد دچار کم خونی هستند، صرفا به خوردن قرص آهن بسنده نکنند و پیگیر درمان باشند.
صمدپور افزود: بروز علائم کم خونی، به این دلیل است که اکسیژن به خوبی به اعضای بدن نمی رسد و یکی از شایعترین علائم کم خونی، ضعف و بیحالی است. این افراد خیلی زود خسته میشوند و تمرکز روی کارهایشان ندارند. دومین علامت کم خونی، رنگ پریدگی بوده که بسته به شدت کم خونی متفاوت است. علامت بعدی سردرد و سرگیجه است که به دلیل ورم ناشی از کمبود اکسیژن عروق بروز میکند. از دیگر علامتهای کم خونی طپش قلب است، از آنجایی که قلب به اکسیژن بیشتری برای بافتها نیاز دارد، کم خونی باعث ایجاد طپش قلب می شود.
برای کم خونی چی بخوریم؟
او ادامه داد: علائم دیگری نیز مربوط به کم خونی است مثل تغییر شکل ناخنها که در این حالت، ناخنها به شکل قاشقی میشوند. خشک شدن دهان و احساس ناخوشایند در زبان هم میتواند از علائم کم خونی باشد.
این متخصص تغذیه بیان کرد: پاهای بی قرار از دیگر علائم فقر آهن است که زیاد به آن توجه نمی شود. این افراد در موقع استراحت معمولا احساس ناخوشایندی در ساق پا دارند و پاهایشان حالت پرش دارد. موارد دیگری مثل تمایل به خوردن چیزهای غیرمعمول مثل خاک و کاغذ و کاموا نیز از علائمی است که به کم خونی ربط دارد، اما خیلی شایع نیست همچنین تغییرات خلقی، افسردگی و پوستهای خشک و موهای شکننده و احساس سردی دست و پا از دیگر علائم ابتلا به فقر آهن محسوب میشوند.
صمدپور بیان افزود: برای درمان کم خونی باید ابتدا دلایل ابتلا مورد بررسی قرار بگیرد. منابع غذایی حاوی آهن، تاثیر زیادی در درمان کم خونی دارد. غذاهایی مثل گوشت قرمز، مرغ و ماهی، حبوبات و تخم مرغ منابع غنی آهن هستند.
دیدگاه شما