دلار چند نرخی، خودرو چند نرخی و قیمت‌گذاری دستوری یعنی ایجاد مازاد تقاضا و بهشت دلالان.
همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، قیمت دلار بعد از ماه رمضان روندی افزایشی گرفت. دلیل آن، چند عامل است که توضیح می‌دهم:
۱- رونق کسب‌وکار در کشور و منطقه.
۲- تغییر سال و تغییر قیمت در بسیاری از کالاها و بخش‌ها (گاها دلار خود عامل رشد قیمت‌هاست و گاه افزایش قیمت‌ها در سایر کالاها و بخش‌ها موجب رشد دلار می‌شود). به زبان ساده، وقتی قیمت کالاها افزایش می‌یابد، یعنی بهای تمام شده افزایش یافته یا واردات کاهش پیدا کرده یا ممنوع شده.
۳- با افزایش بهای تمام شده صادرات با این نرخ دلار نیما صرفه ندارد و عرضه دلار کم می‌شود.
۴- همان‌طور که چند ساله متذکر می‌شویم، دلار چند نرخی، خودرو چند نرخی و قیمت‌گذاری دستوری یعنی ایجاد مازاد تقاضا و بهشت دلالان.
با دلار کاغذی ۴۲ هزار تومان و دلار ۳۸ هزار تومان، صادرات صرفه اقتصادی ندارد. قیمت سوخت پتروشیمی‌ها و صنایع بیش از یک‌ساله که بیش از قیمت‌های منطقه است. حاشیه شود هم به کمتر از ۲۵ درصد کاهش و انگیزه صادرات کاهش یافته است. با دلار دستوری بیشتر واردات تشویق می‌شود.
بیش از ۳۰ کشتی در بنادر منتظر تخصیص ارز هستند و این خود نیز بازار را ملتهب می‌کند.
راستی برای بیستمین بار است که قرار است دارایی‌های ایران در کره‌جنوبی آزاد شود. این‌قدر گفته شده که در کنار سایر مسائل، بر بی‌اعتمادی افزوده است و با اعلام خبر آزادی دارایی‌ها از کره‌جنوبی، دلار افزایشی می‌شود.
در ضمن افت بازار بورس و خروج پول از آن می‌تواند سایر بازارها را تحت‌تاثیر قرار دهد. بورس جای رشد دارد؛ به شرط این‌که تصمیمات خلق‌الساعه از یک‌سو و فشار بر طول و سودآوری آن مدیریت شود.
* کارشناس اقتصادی
دیدگاه شما