خبرنگار الهام کریمی، عوامل مختلفی می توانند بر قیمت بنزین در یک منطقه خاص تأثیر بگذارند، از جمله:
قیمت نفت خام: نفت خام ماده اصلی بنزین است و قیمت آن به شدت بر قیمت بنزین در پمپ بنزین تأثیر می گذارد.
هزینه های پالایش: هزینه تبدیل نفت خام به بنزین می تواند بسته به عوامل مختلفی مانند کارایی پالایشگاه و قیمت مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند پالایش متفاوت باشد.
مالیات و عوارض: دولت های فدرال، ایالتی و محلی مالیات و عوارضی را بر بنزین اعمال می کنند که می تواند قیمت را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
عرضه و تقاضا: اگر تقاضا برای بنزین از عرضه بیشتر باشد، قیمت ها تمایل به افزایش دارند. برعکس، اگر عرضه بنزین از تقاضا بیشتر باشد، قیمت ها ممکن است کاهش یابد.
می توانید قیمت بنزین را در مکان های مختلف با استفاده از وب سایت ها یا برنامه های مختلفی مانند GasBuddy، Waze و [نشانی وب نامعتبر برداشته شد] پیدا کنید. این ابزارها به شما امکان می دهند قیمت بنزین را در ایستگاه های خدمات محلی خود مقایسه کنید و بهترین قیمت را پیدا کنید.
معنای سربسته این سخن، آزاد سازی قیمت بنزین بر اساس قیمت آن در منطقه است. این پیشنهاد در حالی است که پیش از این برخی اظهارنظرها درباره بنزین ۲۰ یا ۲۵ هزار تومانی از سوی برخی مدعیان اعتدال و اصلاحات صورت گرفته بود.
دولت روحانی برای گل و بلبلنمایی شرایط پس از برجام، قیمت بنزین را برخلاف رویه همیشگی، از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۸۸ ثابت نگاه داشت اما هنگامی که با کسری بودجه از یکسو و افزایش شدید مصرف و قاچاق سوخت از سوی دیگر روبهرو شد، ناگهان تصمیم به سه برابر کردن قیمت گرفت که موجب شوک به مردم و موجسواری دشمنان در آبان ۱۳۹۸ شد و پس از آن با وجود تورمهای ۶۰ و ۴۰ درصدی در پنج سال گذشته، قیمت سوخت چنان ثابت مانده که قیمت هر بطری آب معدنی ۲۰۰- ۳۰۰ سیسی با دو لیتر بنزین آزاد برابری میکند!
اینک در اثر بحران و بنبستی که مدعیان اعتدال و اصلاحات در دولت روحانی رقم زدند، روزنامه هممیهن مینویسد: «تجربه دولت دوازدهم (روحانی) و تبعات اجتماعی افزایش نرخ بنزین در جامعه باعث شد تا دولت سیزدهم در این خصوص تغییری اعمال نکند و حالا نوبت دولت چهاردهم با سکانداری مسعود پزشکیان رسیده که آیا میتواند این چالش سخت را یکبار برای همیشه پشت سر بگذارد، بهترین راه حل این است که دولت باید یک بار برای همیشه خود را از قیمتگذاری نرخ بنزین خلاص کند!
ناترازیهای تأمین بنزین و نرخگذاریهای بنزین از کجا میآید و راهحل آن چیست؟ باید بگویم اینکه شبکه انرژی ما به شبکه جهانی انرژی وصل نیست عامل اصلی در به وجود آمدن چالشهای گوناگون برای بنزین میشود که اصلیترین چالشها؛ قاچاق سوخت، پایینتر بودن نرخ بنزین نسبت به قیمت جهانی، ناترازی در تأمین و واردات سوخت کم کیفیت است.
اگر بخواهیم یک بار برای همیشه به این چالش پایان دهیم در مرحله اول باید اتصال شبکه انرژی ایران به شبکه جهانی انرژی صورت گرفته و نرخهای واقعی لحاظ شود، که اینکار نیاز به برنامههای بیاشکال و کمریسک همراه با زیرساختهای لازم با کمک متخصصین حوزه انرژی خواهد داشت، که دولت چهاردهم باید به آن توجه داشته باشد.
چه زمانی برای اتصال به شبکه جهانی انرژی مناسب است؟ بهترین زمان برای تغییر نرخ بنزین زمانی است که قیمت در پایینترین سطح جهانی قرار دارد، اگر قیمت فرآوردههای نفتی به نرخهای جهانی وصل بشود و دولت خود را از قیمتگذاری بنزین خلاص کند، دیگر شاید نیاز به افزایش نرخ قیمت نداشته باشیم.
در حال حاضر، تولید بنزین در پالایشگاههای کشور به روزانه ۱۱۲ تا ۱۱۵ میلیون لیتر رسیده است و از طرفی هم نزدیک به ۱۳۰ میلیون لیتر بنزین و ۲۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی فشرده (سیانجی) در کشور مصرف میشود که این رقم مصرفی بالا به شدت باعث ناترازی در چرخه تأمین سوخت کشور میشود. این یعنی قبلاً فقط زمانیکه پالایشگاهی در دست تعمیر بود مجبور به واردات سوخت میشدیم اما حالا در شرایط طبیعی هم باید بنزین وارد کنیم تا کفاف تأمین را بدهد و این موضوع خسارتهای جبرانناپذیری به کشور وارد میکند.
طبق آمارهای قاچاق سوخت که وجود دارد باز هم ناترازی خواهیم داشت و از این بابت هیچگونه نگاه صادراتی نباید به بنزین داشته باشیم و تا حد ممکن جلوی قاچاق سوخت را به کشورهایی نظیر عراق، افغانستان، پاکستان و... را بگیریم.
راهحل کوتاهمدت دیگر تکنرخی شدن دوباره قیمت بنزین است که طبق آمار اکنون مصرف بنزین ۲۵ برابر بیشتر از زمانیست که قیمت بنزین تکنرخی بوده است و با این راهکار میتوان قیمت بنزین را تا حدودی کنترل کرد اما این چالش را برای همیشه حل نخواهد کرد».
هممیهن در پایان نوشت: دولت چهاردهم با ریاست دکتر پزشکیان، همانطور که وعده داده بود باید با کمک کارشناسان حوزه انرژی چه در بخش خصوصی و هلدینگها، چه در دانشگاهها و مؤسسات علمی و چه در مدیران حوزه انرژی در دولتهای سابق شوراهای راهبردی تشکیل دهند و با همفکری همگی کارشناسان چالش نرخگذاری سوخت را هم از دوش دولت خارج کنند و هم یک بار برای همیشه به این مشکل سامان دهند به شکلی که هم در اجتماع پذیرفته شود و هم مشکلی در سفره دهکهای کمدرآمد و کممصرف ایجاد نکند».
دیدگاه شما